هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاءً وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ مَا خَلَقَ اللَّهُ ذَلِكَ إِلَّا بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
اوست آنکه خورشید را فروزان [=پرتوافکن] و ماه را نورانی [=منعکس کننده نور خورشید] قرار داد 11 و برای آن [=ماه] منزلگاههائی [=موقعیتهائی متفاوت در برابر خورشید از دیدگاه زمینی] مقدّر کرد [=اندازه گذاشت] تا شمار سالها و حساب [روزها و کارها] را بدانید، 12 این [تقویم آسمانی] را خدا جز به حقّ [=روی حساب] نیافرید، [او] آیات [تکوینی خود را] برای مردمی که بدانند [=اهل علم و دانش باشند]، به وضوح بیان میدارد.13
11- در روزگار باستان، ماه را هم مثل خورشید ستارهای درخشان میپنداشتند، تفاوت قائل شدن میان این دو پدیده در چهارده قرن قبل، آن هم در میان قبایلی بیسواد، نشان دهنده منشأ غیربشری داشتن این کتاب است. قرآن خورشید را «ضیاء» [نورافشان] و ماه را تابان [منعکس کننده نور خورشید] نامیده است. در مواردی نیز خورشید را به چراغ و ماه را به روشنی [سراج و نور] تشبیه کرده است [فرقان 61 (25:61) و نوح 16 (71:16) ]. ماه و خورشید از آیات خدا [فصلت 37 (41:37) ]، رام فرمان او [8 آیه]، سجده کننده بر خدا [حج 18 (22:18) ] شمرده است.
12- در سه آیه قرآن گردش ماه و خورشید را عاملی برای محاسبه زمان و دارای موقعیت و منزلگاههای متفاوت شمرده است: انعام 96 (6:96) - ...وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ حُسْبَانًا... ؛ رحمن 5 (55:5) - الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ ؛ یاسین 39 (36:39) - وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ...
13- مشروط کردن فهم آیات خدا به داشتن علم را قرآن با جملات: «لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ» و «لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ» بیان کرده است. از جمله: انعام 97 (6:97) و 105 (6:105) و 114 (6:114) ، اعراف 32 (7:32) ، یونس 5 (10:5) ، عنکبوت 41 (29:41) و 64 (29:64) ، روم 7 (30:7) ، فصلت 3 (41:3) و...