وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَرْيَةً كَانَتْ آمِنَةً مُّطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّن كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّهِ فَأَذَاقَهَا اللَّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِمَا كَانُوا يَصْنَعُونَ
خدا [برای عبرت ناسپاسان] شهری را مَثل میزند که [مردمانش] در امنیت و آرامش کامل بودند و روزیشان از همه سو فراوان میرسید، ولی آنها [به جای شکر، با سرمستی و غرور] نعمتهای خدا را ندیده گرفتند، در نتیجه خداوند به خاطر رفتار [ریاکارانه] شان 117 مزه گرسنگی و ترس فراگیر [=نا امنی] را به آنها چشاند. 118
117- میان فعل «یصنعون» با یعلمون و یفعلون تفاوت ظریفی است؛ یصنعون که با تصنع هنرمندانه هم ریشه است، به رفتاری گفته میشود که برای فریب مردم با ظاهری آراسته و هنرمندانه انجام میشود. همچون ریا کاری، تصنع و تقدس گرائی دکان داران دین [مائده 63 (5:63) ].
118- در جمله: « فَأَذَاقَهَا اللهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ»، بدون کلمه «لباس» هم مطلب گویا بود، اضافه شدن این کلمه، فراگیری و شمول آن را، که همچون لباس تمام بدن را میپوشاند تداعی میکند. جوع و خوف نیز اقتصاد ورشکستهای را نشان میدهد که نابسامانی اجتماعی و گرسنگی عمومی موجب به هم خوردن تعادل طبقاتی و زمینه ساز تجاوز و ناامنی شده است.
آیه 38 سوره ابراهیم (14:38) [أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ بَدَّلُوا نِعْمَتَ اللهِ کُفْرًا وَأَحَلُّوا قَوْمَهُمْ دَارَ الْبَوَارِ] و آیات 15 (34:15) تا 21 سوره سبا، که به تفصیل ناشکری قوم سبا را نسبت به نعمتهای بیدریغ پروردگار بیان کرده، به نظر میرسد تماماً از تجربهای واحد سخن میگویند.