لَّا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُومًا مَّخْذُولًا
با خدای یکتا معبود دیگری قرار مده که [همچون] واماندهای نکوهیده و بییاور [در گرداب بلاها] رها خواهی گشت. 29
29- آیات 23 (17:23) تا 39 این سوره، 10 اصل اخلاقی و آرمانی را مطرح میکند که عمل به آنها کلید سعادت محسوب میگردد؛ نخستین آن توحید یعنی یکتاپرستی و اخلاص در بندگی است که آیه 22 و نیمه آیه 23 بیانگر آن است. این 10 اصل کلی شامل زیر مجموعهای با 14 حکم سلبی است که با حرف «لا» آغاز میشود [مثل: لا تَجْعَلْ مَعَ الله] و 9 حکم ایجابی متنوع [مثل: وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ].
«تَقْعُدَ» از قُعود [نشستن]، در برابر قیام [برپائی] و به رشد و کمال رسیدن است. در آیه 9 (17:9) آمده بود که قرآن شما را به راهی که «اَقوَم» [برپادارندهتر] باشد هدایت میکند در حالی که شرک شما را به نشستن و فروماندن میکشاند. «مَذْمُوم» از مذمّت [نکوهش]، در برابر مدح و ستایش است و بالاخره «مَخْذُول» از خذلان، امیدوار بودن به یاری کسی، ولی رها شده و محروم از یاری اوست. کسی که به جای خدا، برای جلب منافع و دفع بلاها تکیهگاهی غیر خدا برگزیند، هم فرونشسته [تقعد] از برپائی و رشد وکمال خواهد بود، هم مورد مذمّت نفس خویش و خدا و خلق او قرار خواهد گرفت و هم وامانده و بینصیب از وعدههای فریبنده شیطان خواهد گشت.