عَسَى رَبُّكُمْ أَن يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدتُّمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا
امید است [اگر متنبّه شدید] پروردگارتان بر شما رحمت آورد و اگر [بار دیگر به فساد و گردنکشی] بازگردید [ما نیز به رویه کیفر] باز میگردیم، و [علاوه بردنیا، در آخرت نیز] دوزخ را محصور کنندهای 13 [=زندانی] برای کافران [=دینداران دنیاپرست] قرار دادهایم. 14
13- «حَصِیرًا» از ریشه «حصر»، شدت محصور شدن و در تنگنا قرار گرفتن را تصویر میکند. چنین تنگنائی را قرآن با کلماتی دیگر نیز مجسّم کرده است، از جمله: سجّین [زندان بسیار تنگ- مطففین 7 (83:7) و 8] و اسارت در غل و زنجیر در مکانی بسیار تنگ [فرقان 13 (25:13) - وَإِذَا أُلْقُوا مِنْهَا مَکَانًا ضَیِّقًا مُقَرَّنِینَ دَعَوْا هُنَالِکَ ثُبُورًا]. بدیهی است چنان تنگنائی حالت مجازی داشته و بازتاب تنگ نظریهای خودخواهانه و نژادپرستانه مردمی است که زندگی را بر دیگران تنگ میکردند. از آنجائی که آخرت چیزی جز محصول و انعکاس طبیعی عملکرد عمر دنیائی نیست، «محصور» ماندن در دوزخِ اعمال، قابل فهم میشود.
14- تهدید «کافران» به جهنم محصور کننده، در حالی که بنیاسرائیل دیندار و اهل کتاب بودند، نشان دهنده این حقیقت است که دینداری موروثی و شناسنامهای، که تنها هویت ظاهری را نشان میدهد، دلیل دین و ایمان نیست و دینداران ظاهری ممکن است کافر و منافق و مشرک هم باشند!