65- شیاطین [جمع شیطان]، آدمیان شیطان صفت و طغیانگر نسبت به حق و حقوق مردمند. ریشه این کلمه «شَطَنَ»، دوری از حق و از مدار طاعت است و اگر ابلیس شیطان [مفرد] نامیده شده، به دلیل تمرّد و نافرمانی اش در برابر خدا است و از این نظر شیطان ، هم وصفی است بر فرشته‌ای که از سجده بر آدم امتناع کرد، و هم وصف هر انسانی که از دایره فرمان خدایی خارج شود. اشعه‌های مضرّ حیات و سنگ‌های سرگردان در جوّ نیز شیطان شمرده شده‌اند [ملک 5 (67:5) ، صافات 7 (37:7) ، حجر 17 (15:17) ] و همینطور میکرب و عوامل بیماری [ص 41 (38:41) ]، در قرآن شیطانِ مورد نظر همواره به صورت معرفه و مفرد آمده و شیاطین حالت عام دارد. در قرآن همانطور که درباره فرشتگان افعال: ارسال، نزول، جعل، ولایت، تلاوت و وحی به کار رفته است، درباره شیاطین هم این افعال مورد استفاده قرار گرفته است، مثل: ...أَنَّا أَرْسَلْنَا الشَّیَاطِینَ... [مریم 83 (19:83) ]، وَمَا تَنَزَّلَتْ بِهِ الشَّیَاطِینُ [شعراء 210 (26:210) و 221 (26:221) ]، ...إِنَّا جَعَلْنَا الشَّیَاطِینَ أَوْلِیَاءَ لِلَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ [اعراف 27 (7:27) ]، وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّیَاطِینُ عَلَى مُلْکِ سُلَیْمَانَ... [بقره 102 (2:102) ]، ...وَإِنَّ الشَّیَاطِینَ لَیُوحُونَ إِلَى أَوْلِیَائِهِمْ... [انعام 121 (6:121) ].
انسان‌های پاکدامن و پرهیزکار در معرض نزول و ارسال فرشتگان قرار می‌گیرند و برخوردار از ولایت آنها و تلاوت رسولان می‌شوند و انسان‌های گمراه و ستمگر، در معرض نزول افکار و القائات شیطانی و پذیرای رسولان این جریان می‌شوند [أَنَّا أَرْسَلْنَا الشَّیَاطِینَ...].