مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ

مالک 7 [فرمانروا و حاکم] روز جزا [داوری]8

7- مالک هم به معنای صاحب است، هم مَلَک، یعنی پادشاه، صاحب اختیار و تصمیم گیرنده. او هم «الله»، هم «رحمن» و هم «ربّ» است، که در دنیا به او نیازمندیم، او مالک و صاحب اختیار آینده و آخرت نیز می‌باشد.

8- ریشه اصلی کلمه «دین» جزا و پاداش است، ما در آخرت نتیجه عمل خود در دنیا را می‌بینیم؛ همان‌طور که آنچه در مدرسه می‌خوانیم، نتیجه‌اش در وجودمان تحقّق پیدا می‌کند و در پایان هر دوره آموزشی مدرک می‌گیریم. «یوم‌الدین» زمان تحقّق یافتن دستاوردهای زندگی است. در زبان فارسی متأسفانه واژه جامعی برای انتقال مفهوم چند بُعدی کلمه «دین» نداریم؛ معنای اصلی این کلمه، همان جزا و پاداش است، اما پاداش باید مبتنی بر نظاماتی معیّن باشد. پس بُعد معنایی دیگر کلمه دین، «قانون اساسی و نظامات حکومتی» است که به آن «دینِ المَلِک» گفته می‌شود [یوسف 76 (12:76) ]، بُعد دیگر آن، مفهوم امروزی «ایدئولوژی» دارد که راهنمای عمل پیروان مکاتب سیاسی است. کلمه دین در بسیاری از آیات قرآن همین مفهوم را، البته در ابعادی معنوی و ابدی، دارد.