38- «فرقان» مصدر «فرق» [جدائی]، محک و معیاری است که با آن فرق میان حق و باطل را می‌توان تشخیص داد. به معنای شناخت و قوه تمیز و تشخیص نیز آمده است؛ قرآن به مؤمنین وعده داده است اگر پروای الهی داشته باشید خدا «فرقانی» [بصیرت و شناختی] برای شما قرار می‌دهد تا نیک و بد را بشناسید [انفال 29 (8:29) ]. همچنین جنگ بدر را نیز که میان مؤمنین و مشرکین [حق و باطل] خط کشی قاطعی شد، «یوم‌الفرقان» [روز جدا شدن] نامیده است [انفال 41 (8:41) ].
فرقان صفتی است برای کتابی که خدا بر پیامبر اسلام نازل کرده، به اعتبار نقش محک و معیار تشخیص بودن آن، در کنار نقش هدایتی عام و خاصی که دارد: هُدًى لِلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ [بقره 185 (2:185) ]
علاوه بر آن، تورات نیز برای اهل کتاب فرقان محسوب شده است [بقره 53 (2:53) ، آل‌عمران 4 (3:4) و انبیاء 48 (21:48) ]. اما «ضِیَاء» بودن آنچه بر موسی(ع) فرستاد شده بود نشانگر رهگشائی و هدایت، و «ذکر» بودن آن نشانگر نقش پندآموزی و یادآوری آن به حقایق دارد.