وَلِسُلَيْمَانَ الرِّيحَ عَاصِفَةً تَجْرِي بِأَمْرِهِ إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا وَكُنَّا بِكُلِّ شَيْءٍ عَالِـمِينَ
و برای سلیمان تندباد را [=طوفانهای شدید را؛ قابل مهار و بهرهبرداری ساختیم] که به فرمان او به سوی سرزمینی که در آن برکت داده بودیم [=منطقه شامات] جریان مییافت [و موجب انگیزش ابرها و ریزش باران میشد] 50 و ما به هر چیزی آگاه بودیم.
50- علاوه بر این آیه، دو اشاره دیگر هم در سورههای دیگری شده است که از مجموع آنها بهتر میشود به موضوع پی برد:
سبا 12 (34:12) - وَلِسُلَیْمَانَ الرِّیحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَرَوَاحُهَا شَهْرٌ...
و ما برای سلیمان باد را [قابل بهرهبرداری ساختیم] که بامدادش یک ماه و شامگاهش یک ماه بود...
ص 36 (38:36) - فَسَخَّرْنَا لَهُ الرِّیحَ تَجْرِی بِأَمْرِهِ رُخَاءً حَیْثُ أَصَابَ
ما نیروی باد را قابل استفاده او کردیم که به فرمان [طبق برنامه عمرانی] او به هر سو میخواست به آرامی حرکت میکرد.
همانطور که ملاحظه میشود، در هیچ یک از این آیات سخنی از حرکت خود سلیمان به نیروی باد [که در قصهپردازیهای اساطیری از فرش سلیمان که نشسته بر آن پرواز میکرد!] خبری نیست، بلکه از توانائی او در مهار تندبادهای طوفانی که سرعت وزش آن معادل یک ماه حرکت باد ملایم [یا طی طریق یک فرد] است، سخن گفته شده است. ذکر جداگانه حرکت در بامداد و شامگاه، به نظر میرسد نشانه حرکت دوّار و طوفانی [متناوب] جریان باد باشد و میدانیم بادهای محلی و منطقهای [غیر قارهای] که از اختلاف انبساط هوای جوّ در اثر تابش خورشید به وجود میآید، در صبح و شام مسیری معکوس دارند و اگر در بامدادان مسیری یکماهه را طی کنند، همان مسیر را در دوران معکوس برمیگردند.
از هر دو آیه فوقالذکر استفاده میشود که سلیمان به الهام و آموزش الهی، توان مهار تندبادهای وحشی را به توفیق پروردگار پیدا کرده و توانسته بود با بهرهبرداری از این انرژی طبیعی، کاستن از سرعت و به آرامی روان ساختنش در مسیر برنامههای عمرانی خود، آبادانی چشمگیری در سرزمین برکتخیز بیتالمقدس [یا شامات] پدید آورده بود. هر چند مکانیسم این مهار، امروز برای ما معلوم نیست، اما در اصل آن تردیدی وجود ندارد.
اگر متوسط مسافتی را که رهروان با پای پیاده در طول یک روز میتوانستند طی کنند حدود 30 الی 40 کیلومتر [ماهیانه 900 الی 1200 کیلومتر] فرض کرده و نیم روز جریان باد را 6 ساعت در نظر بگیریم، سرعت این تندباد 150 تا 200 کیلومتر در ساعت میشود که با سرعت طوفانها [بین 100 تا 400 کیلومتر در ساعت] هماهنگی دارد.