أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَمَن فِي الْأَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُومُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَابُّ وَكَثِيرٌ مِّنَ النَّاسِ وَكَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذَابُ وَمَن يُهِنِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّكْرِمٍ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ
آیا ندیدهای [=توجه و نظر نکردهای] هر که در آسمانها و زمین است [=همه موجودات زنده] و خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و درختان و جنبندگان و بسیاری از مردم [آگاهانه و از سر ایمان] خدا را سجده میکنند [=به نظامات او تسلیم و در خدمت مشیت او مشغولند] و بر بسیاری [از مردم به دلیل امتناع از تسلیم به نظامات تشریعی] عذاب محقق گشته است [عذابی ناشی از عملکرد سوء خودشان] و هر که را خدا [به خاطر تکبرش از تسلیم به نظامات خود] خوار گرداند، گرامی دارندهای [برایش] نخواهد بود، مسلماً خدا [هر] آنچه [از طریق نظاماتی که بر جهان حاکم ساخته] بخواهد میکند. 25
25- در این آیه سجده ده مخلوق را مطرح کرده است [آسمانها و زمین و...] منظور از سجده، همان سر تسلیم نهادن به نظامات تکوینی و تشریعی خدا در جهان هستی است که در آیات بسیاری از قرآن به آن تصریح شده است [از جمله: رعد 15 (13:15) ، نحل 49 (16:49) ، رحمن 6 (55:6) ]. آدمیان نیز همگی خواه ناخواه به نظامات تکوینی خدا در وجود فیزیکی خود تسلیماند، اما بسیاری از آنها به نظامات تشریعی او [در پیروی از آنچه رسولانش مطرح کرده و در کتابهای دینی نازل شده] سجده کنندهاند و بسیاری هم سرپیچی میکنند.