وَلَقَد تَّرَكْنَا مِنْهَا آيَةً بَيِّنَةً لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
و از این [رویداد تاریخی] نشانه روشنی برای مردمی که تعقل میکنند [=از علم و تجربیات بشری بهره میگیرند] باقی گذاشتیم.34
34- یعقلون نیز همچون یوقنون فعل است و دلالت بر کاربرد عقل در امور میکند، در اینجا نیز ترجمه «عاقلان» یا «اهل خرد» و خردمندان برگردان رسایی نیست. در ضمن معنای «عقل» هم در بُعد ذهنی آن، یعنی اندیشیدنِ صِرف خلاصه نمیشود. عقل به فرمایش حضرت علی(ع) [در نامه 31 نهج البلاغه] حفظ تجربههاست. یعنی با تفکر در امور «علم» حاصل میشود و کاربرد علم [حاصل از طریق تئوری یا تجربه عملی] را در زندگی تعقل میگویند. پس عاقل کسی است که به علمش عمل میکند. چنین معنایی البته با فهم امروزی ما از عقل که فرسنگها از سرچشمه فاصله گرفته فرق دارد.