وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْكِتَابِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِي أُنزِلَ إِلَيْنَا وَأُنزِلَ إِلَيْكُمْ وَإِلَهُنَا وَإِلَهُكُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ
با اهل کتاب [=یهودیان و مسیحیان] جز به نیکوترین شیوه مجادله مکنید43 مگر با ستمگران آنها [که اهل منطق و مدارا نیستند و ممکن است سوء استفاده کنند] و بگویید به آن چه بر ما نازل شده و آن چه بر شما نازل شده ایمان آوردهایم، و معبود ما و شما یکی است و ما [نه تابع تمایلات و تعصبات قومی خود، بلکه] تسلیم او هستیم [=نیکوترین شیوه، پرهیز از بحث پیرامون تفاوتها و پرداختن به اشتراکات است].
43 – مجادله [در باب مفاعله] به جدال لفظی دو نفر برای غلبه بر دیگری گفته میشود. اصل این کلمه سختی و محکمی است. به همین جهت به تابیدن طناب یا بافتن گیسوان که موجب استحکام میشود، همچنین به عضلات پیچیده و استخوانهای محکم دست و پا نیز اطلاق میگردد. دو نفر که مجادله میکنند، مثل دو کشتیگیری که با هم درگیر میشوند، سعی میکنند طرف مقابل را همچون ریسمانی که از هم واتابیده و گسیخته میگردد، از استواری و استحکام خارج ساخته و در مباحثه لفظی او را از رأی و عقیده خود برگردانند و تار و پود فکریاش را از هم بگسلند.
در قرآن شیوه گفتگو با مخالفین در سورههای متعددی [از جمله: فصلت 33 (41:33) و 34، مؤمنون 96 (23:96) تا 98، اسراء 53 (17:53) و 54] تبیین شده است، شاید روشنترین توصیه را بتوان در آیات 125 (16:125) تا 128 سوره نحل یافت که هدف از بحث با مخالفین را دعوت آنان به راه پروردگار همراه با حکمت و زبان مشفقانه و مجادله نیکوی مبتنی بر نقاط اشتراک و پرهیز از تعصب مینمایاند. به طور کلی مجادله با اهل کتاب مطلقاً ممنوع است، مگر با زیباترین شیوه، که آگاه ساختن آنان از مشترکات و تذکرات مؤدبانه مهربانانه است.