أَمْ كُنتُمْ شُهَدَاءَ إِذْ حَضَرَ يَعْقُوبَ الْمَوْتُ إِذْ قَالَ لِبَنِيهِ مَا تَعْبُدُونَ مِن بَعْدِي قَالُوا نَعْبُدُ إِلَهَكَ وَإِلَهَ آبَائِكَ إِبْرَاهِمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ إِلَهًا وَاحِدًا وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ
آیا در آن زمان که مرگِ یعقوب فرا رسید، شاهد [انتقال سلسهوار این امانت توحیدی] بودید که به فرزندانش [یوسف و 11 برادر و خواهرانشان] گفت: پس از من، چه چیز را بندگی میکنید؟ 273 گفتند: خدای تو و پدرانت، ابراهیم و اسماعیل و اسحاق [را]، همان خداوند یگانه [را]، و ما فقط تسلیم او هستیم. 274
273- این آیه دغدغه اصلی یعقوب را در احتضار و در آستانه سفر ابدی نشان میدهد که این مؤسس مدرسه توحید به تنها چیزی که میاندیشد، تداوم توحیدِ در عبادت در میان فرزندان و نسلهای بعد است. عبادت را بندگی یا پرستش ترجمه میکنند. اما معنای لغوی عبادت، هموار کردن نفس برای کسب و جذب صفات و اسماء الهی است. یعنی شخصیت خدایی پیدا کردن و به کمال رسیدن. هدف از آفرینش همین است که آدمی در دو راهی شیطان و رحمن، به نیروی تقوا خود را از جاذبه شیطانی برهاند و به سمت رحمن سوق پیدا کند. در این چالش و نبرد دائمی نفس و عقل میان حق و باطل است که آدمی ساخته و پرداخته میشود.
274- مقدّم آمدن «لَهُ» بر «مُسْلِمُون»، انحصار تسلیم را میرساند.