400- «اُکُل» خوردن متعارف است، اما رباخواری [بقره 275 (2:275) ، آل‌عمران 130 (3:130) ]، مال مردم‌خواری [بقره 188 (2:188) ] و مال یتیم خواری [نساء 6 (4:6) و 10 (4:10) ] هم خوردن محسوب می‌شود؛ توسط مردم عادی یا متولیان دینی [توبه 34 (9:34) ] و یا هیئت حاکمه [بقره 188 (2:188) ]. منظور از بَیْنَکُم [در «لاَ تَأْکُلُواْ أَمْوَالَکُم بَیْنَکُم»]، مناسبات مالی فیمابین و مبادلات تجاری است. قرآن سرمایه را وسیله‌ای برای «قیام» [برپایی و توسعه] جامعه شمرده و توصیه کرده است: «اموالی را که خدا وسیله قیام مردم قرار داده در اختیار نابالغان قرار ندهید» [نساء 5 (4:5) ]، و نیز: «اموال میان خویش را به باطل [شیوه‌های نامعقول] مصرف نکنید، مگر آنکه در تجارتی با توافق طرفین درمیان باشد» [نساء 29 (4:29) ]. اقتصاد سالم، اقتصادی است که سرمایه فقط میان ثروتمندان در گردش نباشد [حشر 7- ...کَیْ لا یَکُونَ دُولَهً بَیْنَ الْأَغْنِیَاءِ مِنْکُمْ...]

401- «واو» در « وَتُدْلُواْ بِهَا» را برخی واو عاطفه و بیان مصداقی از خوردن اموال مردم به باطل از طریق رشوه دادن به حکّام [قاضیان] دانسته‌اند و با اضافه کردن «لا»، مفهوم نهی به آن بخشیده‌اند. اما اگر آن را «واو حالیه» و حکّام را نیز عام‌تر از قاضیان و شامل هیئت حاکمه بدانیم، در این صورت معلوم می‌شود نابسامانی در امور اقتصادی با سوء روابط مالی میان مردم و گسترش ربا و رانت‌خواری و رشوه و اختلاس و استثمار و احتکار و... وقتی قُبح آن ریخت و در چرخه رقابت و تکاثر افتاد، به مصداق « إِذِ انْبَعَثَ أَشْقَاهَا» [شمس 12 (91:12) ]، اشرار و اشقیاء از آب گِل‌آلود ماهی می‌گیرند و با زد و بند گسترده‌ای که معمولا باهم دارند، به قدرت و حاکمیت می‌رسند.
«تُدْلُوا» از ریشه «دَلَوَ»، تشبیه و تجسّم رسایی است از کشیدن آب چاه با دلو [یوسف 19 (12:19) ] و سرازیر کردن آن به پای شجره حاکمان چپاولگر. مال یتیم‌خواری، کم‌فروشی، رِبا و رشوه و امثالهم همان با دلو بالا کشیدن مختصر دارایی مستضعفان برای پر کردن حوض و حوزه اقتدار استثمارگران است که در نظامات سرمایه‌داری بی در و پیکر و فاقد قانون و مردم‌سالاری امروز به وضوح مشاهده می‌گردد.
مطابق آخرین آمار رسمی [مؤسسه Oxfam در سال 2016] ثروت 1 درصد مردم جهان مساوی 99 درصد بقیه است و متوسط دارایی آن اقلیت، بیش از 700 برابر متوسط بقیه مردم دنیاست. ثروت فقط 62 نفر از میلیاردرهای جهان بیش از ثروت نیمی از مردم کره زمین [3 ، 6 میلیارد نفر] با درآمد کمتر می‌باشد. یعنی درآمد متوسط یکی از آن 62 نفر بیش از 172 میلیون برابر متوسط آن نیمه کم‌درآمدتر کره زمین است. متأسفانه این نسبت روز به روز بیشتر می‌گردد؛ سال گذشته درآمد 85 نفر ثروتمند دنیا چنین نسبتی داشت، امسال 62 نفر و در آینده‌ای نه چندان دور 10 نفر!!
رشد نجومی درآمد یک درصد مردم جهان در حالی است که از هر 9 نفر جمعیت کره زمین، یکنفر گرسنه است و درآمد روزانه بیش از یک میلیارد مردم جهان [یک هفتم سکنه زمین] کمی بیش از یک دلار [1 ، 25] می‌باشد. اگر بخش قابل ملاحظه درآمد افسانه‌ای ثروتمندان جهان از صنایع الکترونیکی و تکنولوژی پیشرفته حاصل شده است، شوربختانه نابسامانی‌های عظیم اقتصادی ما که از نظام سیاسی اداری آن ناشی می‌شود، محصول بحران اخلاقی، اختلاس‌های میلیاردی، رانت‌خواری و زد و بندهای مالی هنگفت می‌باشد.

402- اغلب مترجمین، واژه «اثم» را معادل گناه گرفته‌اند. ذنب، جور و جرم و... را هم گناه ترجمه می‌کنند، در حالیکه هر کدام از این واژه‌ها معنای ویژه خود را دارند. واژه «اثم» مقابل واژه «بـِرّ» می‌باشد. بـِرّ، دلالت بر همه جانبه بودن نیکی و وسعت نظر می‌کند و «اثم» کاملا برعکس است و دلالت بر تنگ‌نظری، خودخواهی و محدودیت دید دارد.