وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا قَالُوا أَنَّى يَكُونُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِّنَ الْمَالِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ وَاللَّهُ يُؤْتِي مُلْكَهُ مَن يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ
پیامبرشان [در اجابت درخواستشان] به آنها گفت: خدا طالوت را به زمامداری شما برگزیده است. 537 گفتند: چگونه ممکن است او را بر ما [مقام] فرماندهی باشد، حال آن که ما از او به این مقام سزاوارتریم و به او که [مانند ما] گشایش مالی داده نشده؟ 538 گفت: همانا خدا او را بر شما برگزیده 539 و در دانش و [نیروی] جسم بر او فزونی بخشیده و خدا مُلک خویش را به هر که خواهد [=شایسته بداند] میبخشد و خدا گشایشگر داناست.540
537- طالوت ظاهراً از سرداران بنیاسرائیل بود. گفته میشود طالوت مُعرب شده همان «شائول» است که در تورات از او یاد شده. طالوت از ریشه طول [بلندی در اندازه یا مال و قدرت]، آنچنان که از وصف او در همین آیه «بَسْطَهً فِی الْعِلْمِ وَالْجِسْم» برمیآید، بلندی و برتری او را در دانش [تخصّص] و جسم [قدرت]، که دو شرط اصلی فرماندهی نظامی است، نشان میدهد.
538- وقتی معیار ارزشی برای مردمانی مال و مکنت باشد، طبیعی است که خود را برتر از دیگران بدانند. از آنجایی که برای بنیاسرائیل شرط شهریاری شهرت خانوادگی و حسب و نسب و سیادت و ثروت بود، و بر وراثت داوری در خاندان یهودا و پیامبری در خاندان لاوی اصرار داشتند، طالوت را که از خاندان بنیامین و نادار بود نمیتوانستند به فرماندهی بپذیرند.
539- ر ک به پاورقی 269 (2:130) .
540- «وَاسِع» [وسعتبخش و گشاینده تنگناها] از نامهای نیکوی خداست که 7 بار به صورت «واسع علیم»، یکبار «واسع المغفره»، و نیز یکبار «واسعا حکیما» در قرآن آمده است. به این ترتیب گشایشگری او از علم و حکمت و مغفرت او ناشی میشود. مواردی که از واسع بودن خدا در قرآن ذکر شده عبارتند از: وسعت آسمانها [ذاریات 47 (51:47) ]، وسعت زمین [نساء 97 (4:97) ، عنکبوت 56 (29:56) ]، رحمت خدا [انعام 147 (6:147) ، اعراف 156 (7:156) ، مؤمن 42 (23:42) ]، علم او بر اشیاء [انعام 80 (6:80) ، اعراف 89 (7:89) ، طه 98 (20:98) ، مؤمن 7 (23:7) ]، ملک او [بقره 115 (2:115) و 247 (2:247) ]، رزق او [بقره 261 (2:261) ، آلعمران 73 (3:73) ، مائده 54 (5:54) ، نور 32 (24:32) ] و...