552- ر ک به پاورقی 211 (2:102) .

553- داوود که ظاهراً چوپانی پاکدل و پرواپیشه بود، به شرح تورات [کتاب سموئیل باب 17]، با فلاخن خود سنگی بر پیشانی جالوت پرتاب کرد و او را به قتل رساند. او با چنین دلاوری و شجاعتی، گام‌های ترفیع را به سرعت طی کرد و سرانجام به فرمانروایی بنی‌اسرائیل رسید. در این مسیر خداوند او را از حکمت و هر آنچه برای اداره مُلک نیاز داشت بهره‌مند ساخت.

554- دست قدرت خدا از آستین آزادگان ملت‌ها بیرون می‌آید. این خود مردم هستند که باید غیرت به خرج دهند و با اتّحاد و همبستگی ملی، ستمگران را از مواضع قدرت برانند. نسبت دادن امر دفاع به خدا [دَفْعُ اللهِ]، در حالی که او دخالت مستقیم نمی‌کند، دلالت بر ویژگی‌هایی در روح و روان ملت‌ها می‌کند که اگر در معرض ظلم و ستم قرار گیرند، همچون گیاهان و حیوانات، به تدریج، سیستم دفاعی آنان، غیرت‌ها و قدرت‌های ذاتیِ خاموش شده‌ای را برمی‌انگیزد و به فعلیت و تحرک وا می‌دارد. این همان یاری خدا به کسانی است که [بندگان] او را یاری می‌کنند. وقتی ملتی بیدار شد و به حرکت درآمد، نظاماتی که خدا در جوامع انسانی مقدّر کرده، به یاری او می‌آیند. آیات 38 تا 40 سوره حج (22:38) نیز دقیقاً به همین قانونمندی دفع الهی اشاره کرده است.

555- فساد کلمه جامعی است که شامل هر نوع آشفتگی و نابسامانی و فقدان نظم و تعادل می‌گردد. بازداشتن بندگان از حقوقی که خالق آنها مقرّر داشته و سلب آزادی آنان در انتخاب دین و آئین و راه زندگی، بزرگترین فسادی است که جامعه را از تعادل دور می‌سازد.

556- ر ک به پاورقی 145 (2:64) .