وَمَثَلُ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَتَثْبِيتًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ كَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ أَصَابَهَا وَابِلٌ فَآتَتْ أُكُلَهَا ضِعْفَيْنِ فَإِن لَّمْ يُصِبْهَا وَابِلٌ فَطَلٌّ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ

مَثَل [نمودار عملی] کسانی که اموال خود را [با تلاش و کوشش] در طلب خشنودی خدا 608 و استوار داشتن [درون جوش] نفس خویش [از لغزش‌های حُبّ مال و تزلزل در برابر جاذبه‌های مادّی] می‌دهند، 609 همچون مَثَل [=نمودار] باغی در تپه‌ای بلند است 610 که [اگر] بارانی تند برآن ببارد، میوه‌اش را دوچندان می‌دهد، و اگر هم بارانی درشت [=تند] بر آن نبارد، [حداقل به دلیل قرار گرفتن در ارتفاعات] شبنمی 611 [ریزه باران و رطوبتی برای طراوات خواهد داشت] و خدا به آنچه عمل می‌کنید بس بیناست.

608- «بَغْی»، طلبِ بیش از حدّ معمول و متعارف است که می‌تواند در باطل و امور زشت مثل زِنا [بِغاء] و مال‌پرستی باشد، یا در حق و خداخواهی و خدمت به مردم. در باب افتعال آمدن آن [ابتغاء]؛ نوعی پذیرش و آمادگی و انگیزه را می‌رساند [مثل اشتعال= شعله پذیری]. عنوان «ابْتِغَاء رِضْوان/مَرْضَاتِ الله» 5 بار دیگر در قرآن آمده است [بقره 207 (2:207) ، نساء 114 (4:114) ، حدید 27 (57:27) ، حشر 8 (59:8) و ممتحنه 1 (60:1) ]. بیش از آن، « ابْتِغَاء فَضْل مِنَّ اللهِ» [12 بار]، پس از آن « ابْتِغَاء وَجه الله» [3 بار]، « ابْتِغَاءَ رَحْمَهٍ مِن رَبّی» [اسراء 28 (17:28) ] و «یَبْتَغُونَ إِلَى رَبِّهِمُ الْوَسِیلَهَ» [اسراء 57 (17:57) ] آمده است.

609- تثبیتی که از درون نفس «تَثْبِیتًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ» باشد، نوعی خودجوشی و درون‌زایی معنوی است که حاصل به فعلیت رساندن استعدادهای بالقوه می‌باشد. به قول مولوی: آب کم جوی تشنگی آور به دست تا بجوشد آبت از بالا و پست.
چنین تثبیتی نتیجه و محصول همان ابْتِغَاء مَرْضَاتِ الله» و تغییر مسیر از خودخواهی و ریاکاری به خداخواهی و خدمت است. به میزانی که آدمی وابسته و اسیر دنیا و مادّیات باشد، به همان نسبت روحیه و شخصیتش در ناپایداری و تزلزل و نوسانات اعصاب و روان گرفتار می‌شود و رقابت‌های بر سر خانه و زندگی و حساب بانکی که حدّ و مرزی ندارد، او را بیشتر ناپایدار و نگران می‌سازد. همین که از اسارت مال آزاد و رها شد و به جای رضایت نفس رضایت ربّ را برگزید، به ثبات و آرامش می‌رسد و با تولدی دیگر بیرون از رحم مادیات، به استقلال و خودکفایی و رشد واقعی نائل می‌شود.
تفاوت قارچ با درختان ریشه‌دار در همین نسبت ثبات در زمین است [ابراهیم 24 (14:24) تا 26]، انسان‌ها را نیز طوفان‌های سختی در زندگی به چپ و راست می‌گرداند و در معرض شکستن قرار می‌دهد؛ باد خشم و باد شهوت، باد آز برد او را که نبود اهلِ نماز
قرآن بیش از همه از تثبیت اقدام [گام‌ها و اقدامات عملی]، که معنای مخالف لغزش دارد، سخن گفته است [بقره 250 (2:250) ، آل‌عمران 147 (3:147) ، نحل 94 (16:94) ، محمد 7 (47:7) ]. پس از آن از تثبیت فؤاد [هود 12 (11:12) و فرقان 32 (25:32) ]، همچنین ثبات در قول [ابراهیم 27 (14:27) ]، ثبات در جنگ [انفال 45 (8:45) ]، ثبات در برابر بیگانگان [اسراء 74 (17:74) ].

610- «رَبَوَ» نوعی زیادت و افزایش است. مثل ربای در مال، بزرگ کردن فرزندان [...رَبَّیَانِی صَغِیرًا- اسراء 24 (17:24) ]، بالا آمدن کف روی سیل [رعد 17 (13:17) ]، عذاب افزون [حاقه 10 (69:10) ]، برآمدن زمین در بهار با سبز شدن گیاهان [حج 5 (22:5) ]. با این مقدمات، رَبوه به تپه بلندی که از زمین‌های مجاور بالاتر است گفته می‌شود.

611- معنای «طَل» مقابل «وابل» است، وابل به باران تند و درشت، و طل به ریزه باران و شبنم گفته می‌شود.