أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَأَنتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ
آیا مردم را [همواره] به نیکی فرمان میدهید 92 ولی خود را فراموش میکنید!؟ حال آن که کتاب [خدا را، پیوسته] میخوانید، پس چرا [عاقلانه] عمل نمیکنید [=واعظ غیرمتعظ هستید]؟ 93
92- «بِرّ»، به نیکی سرشار و بلند نظری و دریادلی گفته میشود [همانطور که «بَر» به دشت وسیع، و« بُر» به گندم پر خیر و برکت گفته میشود]. «اثم» مخالف آن، یعنی تنگ نظری، خودخواهی و بدکرداری است و به گناهانی بیشتر اطلاق میگردد که چنین حالتی در آنها آشکارتر است. مثل زنا، ربا، کم فروشی، کتمان شهادت و امثالهم. نسیان نیز به فراموشی سپردن و نادیده گرفتن حقیقتی است که شخص از آن آگاهی دارد.
93- معنای ریشهای «عقل»، حفظ و نگهداری است. تفکر، اندیشه کردن در امور و محصول اندیشه، «علم» است. اما حفظ و نگهداری علم و کاربرد آن در زندگی، تعقل نامیده میشود. پس عاقل کسی است که از دانش خود در مسیر درست استفاده کند.