وَإِذْ وَاعَدْنَا مُوسَى أَرْبَعِينَ لَيْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِن بَعْدِهِ وَأَنتُمْ ظَالِـمُونَ
و [به یاد آرید] آنگاه که موسی را [جهت آمادگی روحی برای دریافت ده فرمان] چهل شب [در کوه طور] وعده دادیم، 108 آنگاه شما در غیاب [ده روزه] او گوساله را [به پرستش] گرفتید! 109 و [در این انحراف، به راستی] ستمگر بودید. 110
108- همچنانکه پیامبر اسلام(ص) نیز پس از اعتکاف یک ماهه در غار حراء در معرض وحی قرار گرفت، وعده خداوند با موسی(ع) نیز در آغاز 30 شب بود که با ده شب دیگر تمدید شد و به اتمام رسید [اعراف 142 (7:142) ].
109- وابستگی معیشتی قوم بنیاسرائیل به گاو؛ فرآوردههای لبنی، گوشت، پشم و پوست و ... همچنین نیروی آن در شخم زدن، پیوندی نفسانی میانشان برقرار کرده بود که گویی همچون تشنهای دردمند، گوساله را در دلشان نوشیده بودند [بقره 93 (2:93) ]، و بیجهت نیست همین که چند روزی در غیاب موسی به حال خود رها شدند، همچون ناقه مجنون [در قصه تنازع عقل و نفس در مثنوی مولوی] از کوی لیلی [حقیقت توحیدی] به آخور دنیا بازگشتند.
110- معنای ظلم، چیزی را در غیر جای خود نهادن است، قرآن شرک را ظلمی عظیم [لقمان 13 (31:13) ] و انحراف بزرگی شمرده است. ظلم بیش از آنکه به دیگری باشد، به نفس خود است که سرمایه وجودی را تباه میکند. از این منظر و در نظام هستی، ظالمین چون در جایگاه حقی قرار ندارند و منطبق با نظامات حاکم بر جهان نیستند، مورد یاری آن قرار نمیگیرند «وَمَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ نَصِیر».