فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُوا قَـوْلًا غَيْرَ الَّذِي قِيلَ لَهُمْ فَأَنزَلْنَا عَلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا رِجْزًا مِّنَ السَّمَاءِ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ
پس [اما]، کسانی که به ظلم گراییدند، [گفتار فروتنانه را] به گفتاری غیر از آنچه به آنها سفارش شده بود تبدیل کردند، 128 پس به سبب فسق [=قانونگریزی و حرمتشکنی] مستمرشان 129 پلیدی [آثار اعمالشان را] از آسمان بر آنها نازل کردیم. 130
128- از صفت «ظلم»، که به تبدیلکنندگان توصیه الهی نسبت داده شده، میتوان فهمید مفاد آن توصیه الهی چیزی جز پرهیز از پایمال کردن ظالمانه حقوق دیگران نبوده است.
129- معنای «فسق»، خروج از حریم و حدود و نظامات خداست و نوعی عصیان و قانونشکنی و دریدن پرده و پوسته محافظ محسوب میشود.
130- اعراب دوران جاهلیت لرزیدن پای شتری را که دچار آسیب شده و به خاطر درد و ناتوانی از حرکت باز میایستاد «رجز» مینامیدند. ملتهایی نیز که به ظلم و ستم میگرایند، با لغزش و لرزش در گامهای پیشرفت، از حرکت و رقابت با جوامع مترّقی باز میمانند و به «رِجْز» رَجَزخوانیهای توخالی، شعارهای فاقد شعور، شرک شخصیتپرستی و ظلم زیادهخواهی گرفتار میشوند.
واژه «رجز» 10 بار در قرآن تکرار شده است. معنای اصلی رجز، آلودگی مقابل پاک جامه و پاکدل بودن است [مدثر 5 (74:5)- وَثِیَابَکَ فَطَهِّرْ وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ]، افکار شیطانیِ ترس و تردید، از ناحیه بعضی اصحاب بدر را، که با باران رحمت الهی زدوده شد، قرآن رجز نامیده است [انفال 11 (8:11) ]. مقابله فرعونیان با رسالت موسی و تداوم ستمکاری آنها با بنیاسرائیل، عوارض و نابسامانیهایی در مردمان و محیط زیست آنها پدید آورده بود که قرآن آن را نیز رجز نامیده است [اعراف 134 (7:134) و 135 (7:135) ]، شگفت اینکه قوم نجات یافته بنیاسرائیل با تکرار همان ستمکاریها، پس از رهایی از فرعونیان، به همان «رجز» و رسوبات رفتاری گرفتار شدند. «عذاب» نامیدن آن، به دلیل عوارض تلخ نابسامانی، نگرانی، ناامنی و آشوبی بود که شیرینی آرامش و شادی را از جامعه سلب میکرد، و «آسمانی» نامیدن آن، به دلیل علتالعلل بودن خداوند در همه فعل و انفعالات میباشد، وگرنه نه در تورات و نه در تاریخ خبری از عذاب نابود کننده بنیاسرائیل نقل شده است. شگفت آنکه در هر سه باری که به منشأ آسمانی رجز اشاره شده [اعراف 162 (7:162) ، عنکبوت 34 (29:34) ]، همواره به طور مستقیم و غیر مستقیم «ظلم» را عامل اصلی شمرده است.