قُلْ مَن كَانَ عَدُوًّا لِّـجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقًا لِّـمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَهُدًى وَبُشْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ
بگو: هر کس دشمن جبرئیل است، 201 پس [بداند] او آن [قرآن] را بر قلب تو به اذن خدا نازل کرده است، در حالی که تصدیقکننده [کتابهای آسمانی] پیشین است و هدایتی و بشارتی برای مؤمنین.
201- جبرئیل نامی عبری است که یهودیان با آن آشنا بودند. اما دشمنی با جبرئیل چه دلیلی میتواند داشته باشد؟ در مدرسه نیز شاگردانی گریزپا، به اصطلاح، کاسه کوزه کاستیها و کمآوردنهای خود را سر معلم میشکنند و او را مقصّر در ناکامی خود میشمرند، حال آن که معلم مطابق مقرّرات مدرسه و فرمان مدیر عمل میکند و با کسی دشمنی یا دوستی ویژه ندارد.
یهودیان باشخص محمد(ص) پیش از اسلام آشنایی و ارتباطی نداشتند، پیامبر نیز جز عقد پیمان همزیستی مسالمتآمیز با یهود، هنگام هجرت به مدینه، هیچ سابقه سویی با آنها نداشته است، مگر برخوردهای بعدی که ناشی از عهدشکنیهای خود یهودیان بود. پس دشمنی ناخودآگاه آنها با نبوّت او، و فرشته منتقل کننده وحی [جبرئیل] باید بوده باشد که چرا به جای قوم سوگلی بنیاسرائیل سراغ قوم و نژادی دیگر رفته است! پاسخ ساده آیه مشتمل بر چهار جزء است: 1- جبرئیل قرآن را بر قلب پیامبر نازل کرده است [پس نبوّت امری قلبی و ایمانی است]، 2- این عمل به «اذن خدا» نه اراده جبرئیل انجام شده [در هر اذنی، آمادگی و پذیرش طرف مقابل نیز مطرح است]، 3- نبوّت جدید تصدیق کننده نبوّتهای پیشین [نه ابطالگر آنها] است. 4- نبوّت جدید هدایت و بشارت برای مؤمنین است [اگر به راستی مؤمنید، چرا با آن معارضه میکنید؟].