أَوَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ كَانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَأَثَارُوا الْأَرْضَ وَعَمَرُوهَا أَكْثَرَ مِمَّا عَمَرُوهَا وَجَاءَتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
[اگر علم آنها به آسمانها نمیرسد] آیا در زمین سیر و سفر نکردهاند تا ببینند سرانجام کسانی که قبل از آنها بودند [=امتهای پیشین و تمدنهای منقرض شده] چگونه بوده است؟13 [همانها] که نیرومندتر از اینان بودند و زمین را [برای کشت و زرع] شخم زده و [برای احداث کاخها] بیش از اینان آبادش ساختند؟14 و [البته برای هدایت آنان] پیامبرانشان نشانههای روشن برای آنها آورند [اما چون انکار کردند، گرفتار عواقب عذابآور اعمالشان شدند]، پس این خدا نبود که بر آنها ستم کند، بلکه خودشان در حق خویش ستم میکردند. 15
13 – در قرآن 7 بار فعل امر «سیروا» [سیر و سفر کنید] آمده و 7 بار [عدد کامل] نیز با جمله: «افلم یسیروا» [چرا سیر و سفر نمیکنند]، به زمینچسبیدگان بیهمت از سیاحت مذمّت شدهاند!
چنین سیر و سفری، نه صرفاً برای گردش و تفریح، بلکه برای نظاره در چگونگی سرنوشت امتهای پیشین [کیف کان عاقبه الذین من قبلهم] است. یعنی بررسی تاریخ گذشتگان که 12 بار تکرار شده و یک بار نیز [عنکبوت آیه 20 (29:20) ] این سیر و سیاحت به منظور زمینشناسی و دیرینهشناسی، برای کشف آثار اولیه پیدایش حیات در کره زمین توصیه شده است.
14 – عمران از کلمه عُمر، احداث و ایجاد و آباد کردن، تعمیر [عمر بیشتر دادن] و نگهداری، رسیدگی و حفظ حیاتِ بناها، بنیادها، باغات و دیگر ساختههای بشری است. عمره حج نیز همچنان که زرتشتیان آتش مقدس را روشن نگه میدارند، زنده نگه داشتن این مراسم در طول سال میباشد.
15 – جمله: «فَمَا کَانَ اللَّهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَلَکِنْ کَانُوا أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ» که عیناً، یا با تعابیر مشابه، 10 بار در قرآن تکرار شده است [روم 9 (30:9) ، عنکبوت 40 (29:40) ، نحل 33 (16:33) و 118 (16:118) ، یونس 44 (10:44) ، توبه 70 (9:70) ، اعراف 160 (7:160) ، بقره 57 (2:57) ، آلعمران 117 (3:117) ، و هود 101 (11:101) ] نشان میدهد تمامی عذابها و عقوبتها، ظلمی است که آدمی به خود میکند و عوارض و آثار طبیعی اعمال شخص در نظام تخلف ناپذیر الهی به شمار میرود.