وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَكُم مِّنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ
و [همگی] به ریسمان الهی [=قرآن] چنگ زنید و پراکنده نشوید، و نعمت خدا بر خود را به یاد آرید آن زمان که با هم دشمن بودید، پس میان دلهای [پراکنده] شما اُلفت [=پیوند] داد، پس به نعمت او برادر شدید. و شما [در جهل و شرک] بر لبه گودالی از آتش [=دشمنی و جنگ قبیله‌ای، یا آتش دوزخ] بودید و او شما را از آن [دوزخ دنیایی] رهایی داد. خدا این چنین آیات [=نشانه‌های] خود را برای شما به روشنی بیان می‌کند باشد تا به راه آیید. 209
209 - اشاره گذرایی است به دوران جاهلیت، جنگ و غارت ریشه‌دار و تمام نشدنی میان قبایل عرب، شرک عقیدتی در پرستش بُت‌ها و دلبستن به شفاعت آنان در مصایب دنیایی که با ظهور پیامبر اسلام و ریسمان نجات بخشی که بر کشتی شکستگان دریای گمراهی نازل شد، دشمنان دیروز، که در معرض سقوط در پرتگاه آتش بودند، به برادرانی دست در دست هم تبدیل شدند.
کسانی که از لبه پرتگاه آتش جاهلیت در دوران مکه، به نعمت پل پیروزی در پیروی از پیامبر، به مدینه پناهنده شدند، گویا بعضاً فراموش کرده بودند که رمز نجات آنها همین توحید در نظر و عمل و پیوستن به یکدیگر بوده است. این تذکرات را باید در فضای تاریخی خودش فهم کرد و از آن درمانی امروزی برای دردهای تفرقه و دشمنی و نجات از گودال آتشی که در لبه آن قرار داریم جست.