لَيْسَ لَكَ مِنَ الْأَمْرِ شَيْءٌ أَوْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ أَوْ يُعَذِّبَهُمْ فَإِنَّهُمْ ظَالِـمُونَ
چیزی [=اختیاری] از امر [=سرنوشت دشمن] از آنِ تو نیست؛ [خدا] یا [به رحمت خود] بر آنها بازمیگردد [=توبهشان را میپذیرد]، 256 یا [به بازتاب اعمالشان] مجازاتشان میکند، از آن روی که بیگمان ستمگرند.
256 - گیاهِ پژمرده در گلدان یا باغچه، مادام که استعداد حیاتی خود را از دست نداده و خشک نشده باشد، امکان احیاء و بازگشت به طراوت و تازگی را دارد. حیات معنوی انسان نیز با بیپرواییِ گناه یا پوشاندن حقایق [کفر]، به پلیدی سوق پیدا میکند. اگر گناهِ شخص در ارتباط با خالقش باشد، همین که برگردد [توبه] ظاهراً کفایت میکند. اگر حقوق کسی را ضایع کرده باشد، در بازگرداندن و جبرانش باید «اصلاح» کند، و بالاخره اگر موجب گمراهی مردمانی شده باشد، باید با شجاعت اخلاقی و به صراحت به اشتباه خود اعتراف نماید «وَبَیَّنُوا».
توّاب [بسیار بازگشت کننده با رحمت] از صفات نیکوی خداست که 11 بار [معرفه و نکره] در قرآن تکرار شده است. خدا توبهپذیر [قَابِلِ التَّوْبِ- غافر 3 (40:3) ] و دوستدار توبه کنندگان است [یُحِبُّ التَّوَّابِین- بقره 222 (2:222) ]. مشتقات توبه 82 بار در قرآن آمده است. سوره نهم قرآن توبه نامیده شده و در آیه 112 آن (9:112) ، توبه [بازگشت به خدا] را گام اول نردبانی 10 پله شمرده است [توبه، عبادت، حمد، سیاحت، رکوع، سجود، امر بمعروف، نهی از منکر، حفاظت از حدود خدا و ایمان].