وَلَقَدْ كُنتُمْ تَمَنَّوْنَ الْمَوْتَ مِن قَبْلِ أَن تَلْقَوْهُ فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ وَأَنتُمْ تَنظُرُونَ

شما مرگ [=شهادت در راه خدا] را پیش از رویارویی با آن آرزو می‌کردید، پس [چرا] وقتی آن را دیدید [بهت زده و خیره بدان] نگاه می‌کردید؟ 284

284 - آیه قبل [أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا...] نقد و نکوهشی بود به کسانی که می‌پنداشتند که نابرده رنج به گنج می‌رسند و پیش از جهاد و مقاومت می‌توانند به بهشت درآیند. مخاطب این آیه نیز همانهایی از طیف مسلمانان است که هنوز از زندگی و تعلّقات آن، آنچنان که باید، آزاد نشده و به زبان و دعا آرزو می‌کردند شهادت نصیب آنان گردد، اما همین که خود را در میان برق شمشیرها و نیزه‌ها و بدن‌های به خون خفته دیدند، چشمانشان از ترس خیره ماند.
پیروزی درخشانِ سال گذشته در جنگ بدر شور و شوقی درمیان برخی غایبان از آن آزمون پدید آورده بود و منتظر فرصتی بودند که به این افتخار بزرگ نایل شوند و اینک زمینه تحقّق آرزوی آنها فراهم شده بود. عزاداران کربلای حسینی نیز قرن‌هاست آرزو می‌کنند: «یا لَیتَنی کُنتُ مَعَکُم فَاَفُوزَ فَوضاً عظیماً» [ای کاش من هم با شما بودم و به آن فوز عظیم نایل می‌شدم]. زمان که به عقب برنمی‌گردد، اما وعده «کُلَّ یَومٍ عاشورا و کُلَّ اَرضٍ کربلا» این فرصت را برای هرکس فراهم می‌سازد که نقش خود را در زمان و مکانی که زیست می‌کند ایفا نماید. به راستی چند درصد از ما مشمول چنان نکوهشی نیستیم و نقش خود را صادقانه ایفا می‌کنیم!؟