النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْهَا غُدُوًّا وَعَشِيًّا وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ
ـ [این عذاب] همان آتش [اعمالشان] است که صبح و شام [همواره] بر آنان عرضه میشود و روز برپائی رستاخیز [فرمان داده میشود] فرعونیان را به سختترین عذاب درآورید. 29
29- بسیاری از مفسرین، نیمه اول این آیه را دلیلی بر وجود عالم برزخ و اشارهای به عذاب آل فرعون، پس از مرگ [قبل از قیامت] شمرده و نیمه دوم را در ارتباط با عذاب آخرت دانستهاند. اما حدود یک چهارم قرآن [بیش از 1500 آیه] در ارتباط مستقیم و غیر مستقیم با عالم آخرت است. از میان این حجم عظیم، برخی مفسرین از چند آیه نادری [از جمله آیه مورد نظر در همین سوره] استنباط عالمی به نام برزخ کردهاند، که حد فاصل میان دنیا و آخرت است. در حالی که اگر چنین تصوری واقعیت داشت و ضروری بود بندگان از آن واقف شوند، به صراحت بیان میگردید. اما تقدم و تأخری که در آیه 46 این سوره مشاهده شده و ابتدا از عذاب شبانه روزی و سپس وقوع قیامت یاد شده است، از ویژگیهای فنی قرآن محسوب میگردد که با نقض قواعد عادی و پیش کشیدن یک موضوع، اهمیت آن را بیشتر جلوه میدهد و اتفاقاً در مورد آلفرعون همین شیوه را در آیات 57 (26:57) تا 77 سوره شعراء نیز به کار برده است. همچنین آیات 25 (71:25) تا 28 سوره نوح به وضوح غرق شدن و داخل آتش گشتن قوم نوح [در آخرت] را قبل از خاتمه داستان به پیش کشیده است.