3- تنزیل در باب تفعیل، به نزول تدریجی قرآن در طول 23 سال گفته می‌شود. منظور از نازل شدن کتاب؛ در دسترس درک و فهم و هضم و جذب آدمیان قرار گرفتن است. همچون ریاضیات که برای دانش آموز ابتدایی ساده و نازل می‌شود.
شش سوره‌ای که با حروف مقطعه «الر» آغاز می‌شوند، عمدتاً به نام انبیاء یا سرزمین آنان است [یونس، هود، یوسف، ابراهیم و احقاف] و درباره پدیده وحی به پیامبران و «نزول» قرآن سخن می‌گوید، اما هفت سوره‌ای که با حروف مقطعه «حم» افتتاح شده‌اند [سوره‌های 40 تا 46] «تنزیل» قرآن را، که دلالت بر تدریجی بودن نزول آن است، مورد نظر قرار می‌دهند. این موضوع در همان آیه یا آیات ابتدای سوره به نام خداوند عزیز الحکیم/ العلیم یا الرحمن الرحیم، که در عزّت و رحمت و حکمت مشترک هستند، دیده می‌شود و سوره فصلت در این مجموعه تمرکز بیشتری بر رحمانیت عام و خاص دارد:
«تَنْزِیلُ الْکِتَابِ مِنَ اللهِ الْعَزِیزِ الْعَلِیم» غافر [40]، «تَنْزِیلٌ مِنَ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم» فصّلت [41]، «کَذَلِکَ یُوحِی إِلَیْکَ وَإِلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکَ اللهُ الْعَزِیزُ الْحَکِیم» شوری [42]، «وَإِنَّهُ فِی أُمِّ الْکِتَابِ لَدَیْنَا لَعَلِیٌّ حَکِیم» زخرف [43]، «فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیم... رَحْمَهً مِنْ رَبِّکَ...» دخان [44]، «تَنْزِیلُ الْکِتَابِ مِنَ اللهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیم» جاثیه [45]، «تَنْزِیلُ الْکِتَابِ مِنَ اللهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیم» احقاف [46].