تَكَادُ السَّمَاوَاتُ يَتَفَطَّرْنَ مِن فَوْقِهِنَّ وَالْمَلَائِكَةُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيَسْتَغْفِرُونَ لِـمَن فِي الْأَرْضِ أَلَا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ
آسمانها [=کهکشانها] از فراز خود در آستانه شکافته شدناند5 و فرشتگان [با ایفای نقش مثبت خویش] یکسره به ستایش پروردگارشان در تسبیحاند6 و [با امدادشان در خدمت رشد و کمال آدمی] برای زمینیان طلب پالایش و پاکی [از پلیدیها] میکنند،7 آگاه باشید که مسلماً خدا همان بسیار بخشندهِ رحمتگستر [بر مؤمنان] است.
5- شکافته شدن آسمانها از فراز آنها، از معضلات قرآنی است که اقوال مختلفی در تفسیر آن گفته شده است؛ برخی با استناد به آیات 90 (19:90) و 91 سوره مریم، این فروپاشی را ناشی از گفتار ناهنجار مشرکان در فرزند قائل شدن برای خدا شمردهاند. برخی نیز در ارتباط با آیات قبلی و محور اصلی سوره، این شکافتن را ناشی از مهابت و عظمت وحی دانستهاند. احتمال دیگری نیز وجود دارد که مرتبط با اصل «انبساط عمومی جهان» و گسترش گیتی میباشد. مطابق نظریه معروف مه بانگ [Bing Bang]، جهان با انفجاری عظیم از یک نقطه آغاز شد و در شکل شیپور مانند انبساط عمومی، همچنان از فراز خویش در حال «انفطار» و پیشروی و شکافتن پرده عدم و آفرینش جدید است.
کلمه «فطر» 20 بار در قرآن تکرار شده که 13 بار آن درباره آفرینش آسمانهاست. اگر در کلمه «خلق» مفهوم ساختن، و در کلمه «بدع» ابتکاری و ابداعی بودن آفرینش آسمانها مورد نظر باشد، در کلمه «فَطَرَ»، شکافتن عدم و ایجاد خَلقی نو مورد نظر است و این امر مسلم همچنان ادامه دارد. چنین برداشتی با توجه به منظر آیات قبلی متناسبتر مینماید [والله اعلم].
6- «سباحه» شناوری و حرکت منظم در مسیر و مداری معین است. وقتی قرآن تأکید میکند هر آنچه در آسمانها و زمین است خدا را تسبیح میکنند، جوش و خروش و جنبشی در عالم را نشان میدهد که به سوی هدفی کمال آفرین در حرکت است. همچون کارخانهای عظیم با هزاران کارگر و کارمند و مهندس و تکنیسین و مهارتهای دیگر که هر یک وظیفهای در رفع عیب و نقص از امور متنوع و پیچیده کارخانه را به عهده دارند.
7- به راستی فرشتگان چگونه برای آدمیان طلب آمرزش میکنند؟ معنای ریشهای غفران، پوشاندن و پاک کردن است، اگر معلمان در تعلیم و تربیت دانش آموزان را از تاریکیهای نادانی به نور و دانش راهنمایی میکنند، فرشتگان نیز در مدرسه هستی با انرژیهای مثبت خویش چنین نقشی دارند. در این سوره به اجرای این نقش آنان برای همه زمینیان، و در سوره محمد [آیه 7]، برای مؤمنین تصریح شده است.