وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَى كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

حال آن که خدا آسمان‌ها و زمین را به حق [=روی حساب و کتاب و هدفداری] آفریده29 تا هر کس به تناسب آنچه کرده است پاداشِ عمل گیرد و حق کسی پایمال نگردد.30

29- حق همان حساب و کتاب و نظم و تعادلی است که میلیاردها ستاره را در مدار خود قرار داده و جهان را به شگفتی حیرت‌آوری می‌گرداند. در 12 آیه قرآن از آفرینش بر حق آسمان‌ها و زمین سخن به میان آمده است [انعام 73 (6:73) ، یونس 5 (10:5) ، ابراهیم 19 (14:19) ، حجر 85 (15:85) ، نحل 3 (16:3) ، عنکبوت 44 (29:44) ، روم 8 (30:8) ، زمر 5 (39:5) ، دخان 39 (44:39) ، جاثیه 22 (45:22) ، احقاف 3 (46:3) ، تغابن 3 (64:3) ] همچنانکه تعداد ماه‌های سال نزد خدا، از همان روزی که آسمان‌ها و زمین را آفرید، 12 بود [توبه 36 (9:36) ].

30- منظور از کلمه «جزا» همین نتیجه و حاصل عمل هر کسی در زندگی است، نه الزاماً ثواب و گناه آخرت. همچنانکه جزای قوت و غذایی که می‌خوریم، نیرو و قوتی است که به دست می‌آوریم.
جمله حالیه «وَهُمْ لا یُظْلَمُون» [وَ اَنْتُم لا تُظْلَمُون] برای نفی نادیده گرفته شدن تلاش انسان در آخرت 12 بار در قرآن آمده است. علاوه بر آن جملاتی مانند: «لا یُظلِمُون فتیلاً» [حتی به اندازه رشته نازک وسط خرما]، «وَ لا یُظلِمُون نَقِیراً» [به اندازه دانه در منقار پرنده]، و مشابه آن برای اطمینان بخشیدن به انسان در منظور کردن اعمال نیکویش بارها تکرار شده است.