وَالَّذِينَ اهْتَدَوْا زَادَهُمْ هُدًى وَآتَاهُمْ تَقْوَاهُمْ
و [اما] کسانی که هدایتپذیر [=مشتاق شنیدن کلام خدا] باشند،31 بر هدایت آنها میافزاید و [نتیجه و محصول] خویشتن داریشان را به ایشان میبخشد.32
31- فعل «اهتداء»، در باب افتعال آمده که دلالت بر آمادگی و پذیرش میکند. مثل: اشتعال، انقلاب، اکتساب. در آیه قبل از فقدان آمادگی و اشتیاق کسانی برای قبول حق سخن میگوید که با وجود حضور در مجلس و استماع سخن رسول، میپرسند چه گفت!؟ و در این آیه از هدایت پذیری و عشق به فراگیری کسانی دیگر.
32- تقوا همان نیروی تسلط بر نفس و کنترل غرایز و تمایلات نفس است. کسانی که هدایتپذیر باشند، این تمایل، به توفیق الهی، آنها را در کنترل هوای نفس موفق میدارد [وَآتَاهُمْ تَقْوَاهُمْ]. همانطور که دستاوردهای منفی هر کسی به خودش برمیگردد، دستاوردهای مثبت نیز شخص را رشد میدهد. این که آدمی در گرو عمل خویش است و خدا از عمل بندگان هرگز نمیکاهد را در آیات مشابهی میتوان دید. از جمله: حجرات 14 (49:14) - «...وَإِنْ تُطِیعُوا اللهَ وَرَسُولَهُ لا یَلِتْکُمْ مِنْ أَعْمَالِکُمْ شَیْئًا...»، هود 15 (11:15) - «مَنْ کَانَ یُرِیدُ الْحَیَاهَ الدُّنْیَا وَزِینَتَهَا نُوَفِّ إِلَیْهِمْ أَعْمَالَهُمْ فِیهَا وَهُمْ فِیهَا لا یُبْخَسُونَ». همچنین هود 109 (11:109) و 111 (11:111) ، احقاف 19 (46:19) ، آلعمران 25 (3:25) و بقره 272 (2:272) .