لَّا يَسْتَوِي الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُولِي الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِينَ دَرَجَةً وَكُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ أَجْرًا عَظِيمًا
برجای نشستگان [=محافظهکاران] از مؤمنان 222 غیر از عذر داران 223 [=بیماری، پیری، نقص عضو و...]، با مجاهدانی که با مال و جانشان در راه خدا به جهاد برمیخیزند مساوی نیستند. خداوند مجاهدان با مال و جان را بر خانه نشینان به درجاتی برتری بخشیده است، و [با این حال] خدا به همه [=مجاهد و قاعِد مؤمن] وعده نیکو داده است 224 و [هرچند] خدا مجاهدان را بر خانه نشینان [از جهاد،] به پاداشی بزرگ برتری بخشیده است.
222- قعود مقابل قیام است و دلالت بر ترس و محافظهکاری و ترجیح خانهنشینی بر جهاد میکند. این عنوان علاوه بر این سوره، در توبه 46 (9:46) و 86 (9:86) ومائده 24 (5:24) به کار رفته است.
223- «ضَرّ» (زیان، مقابل نفع) و ضُرّ (بدحالی، مقابل خوشحالی) است. اما ضَرَر اسم است به معنای بدحالی و بیماری و نقص عضو. «أُوْلِی الضَّرَر» یعنی کسانی که بیمارند و آسیبی جسمی دارند.
224- چقدر فرق است میان تنگ نظری و تمامیّت خواهی بیشتر بندگان با بلند نظری و کرامت خدا! ما هر کسی را که کوچکترین اختلافی با او داشته باشیم دفع و طرد میکنیم و غیر خودی مینامیم؛ ولی در این آیه خداوند به قاعدین هم که از مؤمنین محسوب میشوند وعده نیکو میدهد و به آنها همین که به جبهه مخالف نپیوستهاند خوش آمد میگوید. قرآن بار دیگر به همین تفاوت نگرش بسته ما و بلندنظری الهی اشاره میکند. حدید 10 (57:10) - «...لا یَسْتَوِی مِنْکُمْ مَنْ أَنْفَقَ مِنْ قَبْلِ الْفَتْحِ وَقَاتَلَ أُولَئِکَ أَعْظَمُ دَرَجَهً مِنَ الَّذِینَ أَنْفَقُوا مِنْ بَعْدُ وَقَاتَلُوا وَکُلاًّ وَعَدَ اللهُ الْحُسْنَى وَاللهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ».