ق وَالْقُرْآنِ الْمَجِيدِ
قاف، سوگند به این قرآن عالی مرتبه2 [که هشدار آن به قیامت قطعی است]،
1- حرف «ق»، علاوه بر این سوره، یکی از حروف مقطعه پنجگانه سوره شوری [حم عسق] را تشکیل میدهد. از امام علی(ع) نقل شده است که حروف مقطعه هر سوره عصاره و چکیده [کُد مطالب] آن سوره است.
از نظر آماری، در هر دو سوره ق و شوری درست 57 مرتبه [19 ضربدر 3] حرف ق به کار رفته است که مجموع آن مساوی با تعداد سورههای قرآن میباشد [114= 57 + 57]. جالب این که کلمه قرآن نیز که 58 مرتبه در کتاب تکرار شده است، اگر تنها موردی را که از زبان کافران به قرآنی دیگر اشاره میکند کسر کنیم، به همان عدد 57 میرسیم!! «...قَالَ الَّذِینَ لا یَرْجُونَ لِقَاءَنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَیْرِ هَذَا...» [یونس 15].
با نگاهی تحقیقی میتوان دریافت که محور این سوره «قرآنِ» وحی شده بر پیامبر در هشدار به وقوع «قیامت» است [هر دو با قاف] که در اولین آیات [مقدمه و فهرست] و آخرین آیات هر دو سوره [جمعبندی و نتیجهگیری] آمده است.
سوره ق آیه اول: «ق وَالْقُرْآنِ الْمَجِیدِ...»، آیه آخر: «....فَذَکِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ یَخَافُ وَعِیدِ».
سوره شوری آیه اول: «حم عسق کَذَلِکَ یُوحِی إِلَیْکَ...»، آیه ما قبل آخر: «وَکَذَلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ...».
در سوره شوری علاوه بر نام «قرآن»، نامهای: میزان، کتاب و نور نیز آمده است. ظاهرا علت این تفاوت، سال نزول دو سوره است؛ سوره «ق» که در سال پنجم بعثت در آغاز علنی شدن دعوت پیامبر نازل شده، عمدتاً در تبیین مسئله «قیامت» تمرکز دارد، اما سوره شوری که با نه سال فاصله، در اولین سال هجرت و در آستانه تأسیس جامعه نمونه نبوی نازل شده، ناظر به قوای سهگانه: میزان [ترازوی عدالت- قضا]، کتاب [قانون] و نور [آگاهی و بصیرت در عمل- اجرا] میباشد.
2- صفت مجید چهار بار در قرآن آمده است؛ دو بار در سوره بروج، در وصف خداوند صاحب عرش «ذُو الْعَرْشِ الْمَجِیدُ» [آیه 15] و قرآن «بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِیدٌ» [آیه 21]. دو مورد دیگر در وصف خدا [هود 72 (11:72) - ...إِنَّهُ حَمِیدٌ مَجِیدٌ]، و قرآن [ق 1- ق وَالْقُرْآنِ الْمَجِیدِ]. اصل کلمه مجد، به گفته اهل لغت، کثرت است و مجید بودن خدا و کتاب هدایت او، دلالت بر نهایت بزرگواری و خیر و فضل میکند.