وَجَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَّعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ
و هر کسی [در آن روز] به همراه [فرشتهای] سوق دهنده33 و [فرشتهای] گواه34 [بر اعمالش] میآید.
33- سائق، اسم فاعل، یعنی سوق دهنده است. در دنیا کمتر خطاکاری به پای خود به دادگاه میرود ولی در روز جزا نیرویی مستقل از اراده آدمی او را به سوی سرنوشت سوق میدهد!
34- اشاره به شاهد و ناظر بر اعمال انسان در آیات متعددی از قرآن آمده است. خداوندی که بر همه چیز نیروی محافظتی گمارده است، بر آدمیان نیز محافظانی در سلولهای دست و پا و پوست و زبان و چشم و گوش آنها قرار داده که در قیامت به زبان ذاتی بر عملکرد خود در مدت حیات شهادت وجودی میدهند. مکانیسم مراقبت و محافظت بر اعمال انسان را میتوانید در سورههای: انفطار 10 (82:10) ، انعام 61 (6:61) ، ق 4 (50:4) و... و مکانیسم شهادت اعضاء بدن را در سورههای: فصلت 20 (41:20) تا 22، ق 17 (50:17) تا 23، نور 24 (24:24) ، یونس 61 (10:61) و مجادله 6 (58:6) ببینید.
اگر فهم ذخیرهسازی انبوه اطلاعات یک عمر در محفظه سلولی در زمان نزول این آیات نزدیک به محال بود، کشفیات علم ژنتیک و تکنولوژی ذخیرهسازی اطلاعات در دنیای امروز پرده از رمز این سخنان مجازی برداشته است.