1- سوره «الرحمن» که عروس قرآن نامیده شده! با اولین نام نیکوی الله «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم»، که بر فراگیری رحمت او بر همه موجودات عالم دلالت دارد، آغاز می‌گردد. خدا در هر لحظه در شأنی است و هر زنده‌ای در آسمان‌ها و زمین در حیات و حرکت خویش دست نیاز به سوی او دارد [آیه 29]. چنین تصوری از خورشید رحمت که همگان را در پرتو نور و گرمای لطفش قرار داده است، با دیدگاه تنگ نظرانه و ایستای مشرکین، که اداره عالم را واگذار شده به فرشتگان و نیروهای واسطه می‌پنداشتند و بر این باور بودند که تنها از طریق توسل و شفاعت آنان می‌توان به خدا نزدیک شد [یونس 18، زمر 3 و 43 تا 45]، تفاوت زمین تا آسمان دارد و مرز شرک و توحید را تعیین می‌کند.
مشرکین معاصر پیامبر بر خالقیت و رازقیت و علم و عزّت خدا اقرار داشتند [زخرف 9 و 87 و...]، اما «رحمانیّت» او را که مغایر نقش داشتن مستقل واسطه‌ها می‌باشد، سخت انکار می‌کردند [رعد 30، انبیاء 36، فرقان 70، زخرف 33 و 36 و...]. از این روی در این سوره رحمت عام الهی را، که در جلوه‌های متنوع و بی‌شماری بر آدمی افاضه شده، یاد می‌کند تا بندگان مستقیم به درگاه او روی آورند. این سوره در سال دوم بعثت در مکه نازل شده و پیام‌های آن دقیقاً در ارتباط با باورهای مشرکانه حاکم بر آن روزگار، و نیز امروز، قرار دارد.
در این سوره نام جلاله «الله» نیامده است، اما در عوض، از آنجایی که محور سوره بر «رحمانیّت» خدا قرار دارد و رحمانیّت نیز صفت «ربوبیّت» [تدبیر و صاحب اختیاری] اوست، 36 بار نام ربّ [با ضمایر مختلف] تکرار شده و جلالت و کرامت پروردگار را با جمله «رَبِّکَ ذُو الْجَلاَلِ وَالْإِکْرَام» هم در متن سوره [آیه 27] و هم در آخرین آیه سوره زینت‌بخش «عروس قرآن» قرار داده است.