مُتَّكِئِينَ عَلَى رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِيٍّ حِسَانٍ
[آنها] بر بالشهایی سبز و بسترهایی بینظیر تکیه زدهاند؛46
46- «رَفْرَف» در اصل به شاخههای پر برگ درختان گفته میشود که پارچههای رنگارنگ زیبا را به آن تشبیه کردهاند. «عَبْقَرِی» را نیز «بینظیر و فوق العاده» گفتهاند. تمام این اوصاف البته به صورت نکره [ناشناخته و غیرمتعارف] و در قالب کلمات شناخته شده معاصرین زمان نزول قرآن نازل گردیده است و حقیقت آن از درک و فهم ما خاکنشینان دنیای مادّی دور است.
اینک میتوان مقایسهای میان این دو بهشت کرد، اوصافی که درباره دومی برشمرده کاملتر و جامعتر است.
از نظر سبز و خرمی:
بهشت اول؛ دارای شاخسارها «ذَوَاتَا أَفْنَان»
بهشت دوم؛ در نهایت سبز و خرّمی «مُدْهَامَّتَانِ»
جریان آب:
بهشت اول؛ دو چشمه جاری «عَیْنَانِ تَجْرِیَان»
بهشت دوم؛ دو چشمه دائماً جوشان « عَیْنَانِ نَضَّاخَتَانِ»
میوه:
بهشت اول؛ از هر نوع میوهای دو زوج «مِنْ کُلِّ فَاکِهَه»
بهشت دوم؛ مطلق میوهها، بخصوص خرما و انار « فَاکِهَهٌ وَنَخْلٌ وَرُمَّانٌ»
تکیه گاهها:
بهشت اول؛ تکیه بر فرشهای ابریشمی
«مُتَّکِئِینَ عَلَى فُرُشٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَق»
بهشت دوم؛ تکیه بر بالشهای سبز و فرشهای دیبا
«مُتَّکِئِینَ عَلَى رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِیٍّ حِسَانٍ»
همسر:
بهشت اول؛ «فِیهِنَّ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلا جَانٌّ»
بهشت دوم؛ «فِیهِنَّ خَیْرَاتٌ حِسَانٌ»، «حُورٌ مَقْصُورَاتٌ فِی الْخِیَامِ»
«لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلا جَانٌّ»