وَحُورٌ عِينٌ
و سپید جامگانی پاک چشم [=همسرانی پاک از هر پلیدی]،17
17- «حُورٌ عِینٌ» را که سه بار در قرآن تکرار شده [یکبار هم حور]، مفسرین و مترجمین معمولا به همان معنای مصطلح، یعنی: «زنان سیمین تن و درشت چشم» گرفتهاند که در چشم و دل اعراب تیره پوست نمادی از زیبایی رویایی و در پاداش بسیار کارساز بوده و همچنان هست؛ اما اولا این وعدهای یکطرفه برای مردان است، در حالی که روح قرآن بر تساوی زن و مرد در ارتباط با خدا تصریح دارد. ثانیاً مشتقات دیگر کلمه حوری، مثل: حواریون، محاوره، محور و... نشان میدهد که علاوه بر وصف سفیدی رنگ، سپیدی و پاک دلی را هم، مثلا در مورد «حواریون»، شامل میشود. در کلمه محاوره [از همین ریشه]، تبادل و تردد کلام، و در کلمه محور، گردش چرخ حول میلهای را نشان میدهد. به نظر میرسد وصف حُورٌ عِینٌ، علاوه بر معنای ظاهری، مفهوم عمیقتری در اشاره به پاک دل و پاک جامه و پاک دست بودن دارد که آثار آن در آخرت به خود انسان برمیگردد. اتفاقاً آخرت را نیز قرآن با کلمه «حور» که بازگشتی به اصل است بیان کرده است [انشقاق 14 (84:14) - إِنَّهُ ظَنَّ أَنْ لَنْ یَحُورَ- او میپنداشت بازگشتی نیست].
کلمه عین [در حور عین] معنای چشمه دارد، شاید در لایهای عمیقتر بتوان گفت حور عین، چشمه جاری اعمال پاکی است که مؤمنین در زندگی دنیایی برای آینده خود حفاری کرده و در آخرت از آن بهرهبردای میکنند. آیات 5 تا 9 سوره انسان (76:5) نیز به روشنی این ارتباط را توضیح میدهد.