فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ
پس سوگند به فروپاشی ستارگان؛58
58- «مواقع» جمع مکسر واقعه است، که در آیه اول این سوره [اذا وقعت الواقعه]، همچنین آیه 15 سوره حاقه (69:15) [فیومئذٍ وقعت الواقعه] به آن اشاره شده است. «وَقـَعَ» به معنی ثبوت و سقوط است و مواقعون را [در آیه 53 کهف (18:53) ] ساقط شوندگان ترجمه کردهاند. اما سقوط یک ستاره فروزان به کجاست؟ آیا جز به مرکز خود، با غلبه نیروی جاذبه بر نیروی دافعه ناشی از فعل و انفعالات هستهای؟
سقوط بر حسب مورد، مصادیق مختلفی پیدا میکند، مثل وقوع [سقوط] آسمان به زمین [حج 56 (22:56) ]، به زمین سجده افتادن [حجر 29 (15:29) ]، سقوط در آتش دوزخ [کهف 53 (18:53) ]، وقوع عذاب، غضب خدا، بغض و عداوت و امثالهم.
از نظر فیزیک نجومی نیز مرگ ستارههای فروزان و فروپاشی آنان، سقوط ستاره به مرکز ثقل خود [هسته ستاره] میباشد که موجب انقباض شدید و درهم فرورفتگی اتمهای آن در فرآیند تراکمی و عکسالعمل پوسته بیرونی در انبساط فوقالعاده میشود. اتفاقاً سوره «نجم» [ستاره فروزان] نیز با اشاره به فرود و فروپاشی نجم معینی [خورشید]، که درخشش ناگهانی عظیمی خواهد داشت آغاز میگردد «وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَى». هوای نفس نیز که مفهوم سقوط نفسانی دارد، بیان دیگری است از خافضه.