232- اخذ، همان گرفتن است، اما گرفتن انواع و اقسام، با مصادیق و موضوعات مختلف دارد. مثل: گرفتن پیمان، گرفتن زینت [به خود بستن]، گرفتن دوست، گرفتن انتقام، گرفتن [انتخاب] راه... اما گرفتن خدا [در: فَأَخَذْنَاهُ وَجُنُودَهُ... (51:40) ] در مورد ستمگران، دامنگیر شدن آنها به عواقب و آثار اعمالشان می‌باشد. به کار بردن ضمیر «ما» [در أَخَذْنَا]، به جای «من»، نقش نظامات و نیروهای هستی را در این فرآیند نشان می‌دهد.

233- «أَیْمَانَ»، جمع یمین [دست یا طرف راست] و یُمن، برکت و خجستگی است. گویا در روزگاری که سواد و امضای پای قراردادهای کتبی برای مردم عادی چندان مقدور نبوده است، اعراب با فشردن دست راست با یکدیگر پیمان می‌بستند و ایستادن پای حرف و قول خود را نشانه مروّت می‌شمردند، از این جهت عهد و پیمان به گونه‌ای مجازی «أَیْمَانَ» نام گرفته است. چند وجهی بودن این کلمه موجب شده است که در برخی موارد معنای دست راست و قدرت می‌دهد، در مواردی معنای سوگند زبانی و بالاخره در مواردی معنای پیمانی که شخص با خدا می‌بندد یا پیمان‌های دوطرفه و تعهدات اجتماعی که پایبندی به آن در برابر خدا و خلق مسئولیت‌آور است.

234- «رَقَبَه» را گردن گفته‌اند، اما معنای مجازی آن، به مصداق «رشته‌ای بر گردنم افکنده دوست...» بند اسارت است. اصل این کلمه «رقب»، معنای حفظ و انتظار دارد و مراقبت و ترقّب [چشم انتظار بودن] از همان ریشه است. «رقیب» نیز که از اسماء نیکوی الهی است دلالت بر مراقبت و محافظت او از اعمال بندگان می‌کند [نساء 1 (4:1) و مائده 117 (5:117) ]. به نظر می‌رسد اسیر جنگی را از آن روی رقبه گفته‌اند که آزاد و رها نیست و از او مراقبت می‌شود تا نگریزد.

235- ر ک به پاورقی 137 (5:45) .

236- ر ک به پاورقی 43 (5:6) .