وَمَا مِن دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُكُم مَّا فَرَّطْنَا فِي الْكِتَابِ مِن شَيْءٍ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ
هیچ جنبنده‌ای در زمین و هیچ پرنده‌ای، که با دو بال خویش پرواز می‌کند نیست جز آنکه گروه‌هایی همانند شمایند، 45 ما در کتاب [آفرینش و هدایت خلق] چیزی فرو گذار نکرده‌ایم، سپس همگی به سوی پروردگارشان محشور می‌شوند. 46
45- فرق کلمه «اُمت» با قوم، قبیله، جماعت، طایفه و... در قصد و هدف، آرمان، عقاید و رویکردهای آن‌ها می‌باشد. اُمت از ریشه «اُمّ» به معنای قصد است و امت، اجتماعی است که وجه مشترک دارند. جنبندگان و پرندگان نیز دارای هدف و منظوری معین و مقصد و مقصودی برنامه‌ریزی شده هستند که به فرمان ژن‌های خود در آن مسیر حرکت می‌کنند، در مورد انسان، موضوع «اختیار» مطرح می‌شود که تصمیم‌گیری را به عهده آدمی قرار می‌دهد.
46- محشور شدن موجودات دیگر که «اختیاری» ندارند و به فرمان غرایز خود عمل می‌کنند، نه برای حساب و کتاب و داوری، بلکه برای ادامه کمال وجودی خود در ابدیتی لایتناهی است. همچنانکه خدا انسان را عبث نیافریده که با مرگش به عدم رهسپار گردد، حیوانات نیز، همچنانکه در تکامل انواع، سیر دنیائی می‌کردند، در آخرت نیز حیاتی دیگر به تناسب شرایط آن خواهند داشت، چراکه در جهان چیزی به عبث و برای عدم آفریده نمی‌شود.