لِـمَن شَاءَ مِنكُمْ أَن يَتَقَدَّمَ أَوْ يَتَأَخَّرَ

برای هر یک از شما که بخواهد [در زمان حیاتش] پیش فرستد [یا پیشی بگیرد] یا به تأخیر اندازد.37

37 - «مَّا قَدَّمَتْ» پیش‌بینی، برنامه‌ریزی و تدارک چیزی برای آینده است، مثل تلاش مورچه‌ها در تابستان برای جمع‌آوری دانه در لانه برای زمستان، و نیز تأمین توشه و زاد و برگ برای تدارک سفر، یا تدارک سرمایه برای خرید خانه و غیره. در قرآن مفهوم پیش فرستادن و تدارک قبلی را در سوره یوسف، در ماجرای خشکسالی هفت ساله و ضرورت صرفه‌جویی در هفت سال خرّمی به خوبی بیان کرده است: یوسف 47 (12:47) و 48- «...یَأْکُلْنَ مَا قَدَّمْتُم...». اما اعمالی که با تأخیر به حساب آدمی می‌رود، همان آثار اعمال سوء یا باقیات الصالحاتی است که آدمی در مدت عمر انجام داده است: یس 12 (36:12) - «إِنَّا نَحْنُ نُحْیِی الْمَوْتَی وَنَکْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ...». اعمال انسان همچون موجود زنده باقی می‌ماند و تا قیامت به حیات خود ادامه می‌دهد. در دعای کمیل آمده است: «اَللّهُمَّ اغْفِرلی ما کانَ مِنّی» [بارخدایا آنچه از من پدید آمده را پاک کن].