لَّا يَسْمَعُونَ فِيهَا لَغْوًا وَلَا كِذَّابًا
در آنجا نه [سخن] بیهوده میشنوند و نه دروغی37 [=هر چه گفته و شنیده میشود جدّی و راست است].
37 - لغو هر کلام و فعل بیفایده و پوچ است. همچون آواز پرندگان که برای آنها قابل فهم، ولی برای ما گنگ و بیهوده است. مؤمن هر سخنی به زبان میآورد و هر کاری میکند اندیشیده و هدفدار است، اما منافق آنچه دلش میطلبد به زبان و عمل میآورد. مؤمن سخنان لغو دیگران را به دل نمیگیرد و عکسالعملی نشان نمیدهد [مؤمنون 3 (23:3) ، فرقان 72 (25:72) و قصص 55 (28:55) ]، ولی منافق از حرف و حدیث دیگران آزرده میشود و مقابله میکند. از نشانههای بهشت این است که جز سخن صدق و سلامت در آن هیچ لغو و دروغی شنیده نمیشود [مریم 62 (19:62) ، واقعه 25 (56:25) ، نبأ 35 (78:35) و غاشیه 11 (88:11) ].
در این سوره از نشیدنِ «لَغْوًا وَلا کِذَّابًا»، در سوره واقعه از «لَغْوًا وَلا تَأْثِیمًا»، و در سورههای غاشیه و مریم فقط از نشنیدن لغو سخن گفته است. لذات اشاره شده در آیات پیشین جنبه فردی داشت و در این آیه به لذّات معاشرت و ارتباطات جمعی اشاره میکند.