فَأَلْقَى عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعْبَانٌ مُّبِينٌ
آنگاه عصای خود را انداخت که ناگهان اژدهائی آشکار [نه خیالی] شد. 139
139- تبدیل به مار شدن عصای موسی را قرآن با سه واژه مختلف وصف کرده است: حَیه، جانّ، ثعبان! گویا هر یک از این اوصاف به تناسب موقعیت مطرح شده است؛ در کلمه «حیه» ظاهراً به همین زنده و متحرک بودن آن اکتفا شده است (طور 20 (20:20) ) اما آنگاه که میخواهد ترس موسی را از تبدیل عصایش به مار وصف کند، لفظ «جانّ» را به کار برده است (فَلَمَّا رَآهَا تَهْتَزُّ کَأَنَّهَا جَانٌّ وَلَّی مُدْبِرًا وَلَمْ یُعَقِّبْ- نمل 10 (27:10) و قصص 31 (28:31) ).
جانّ در فرهنگ مردم عرب مفهوم غریبگی و ترسناکی (مقابل انسان = مأنوس) دارد و اعراب قدیم مار و همه موجودات ترسناک و پنهان در لانه را جان مینامیدند. لفظ «ثعبان» که دو بار در این ماجرا آمده است (اعراف 107 (7:107) و شعراء 32 (26:32) )، به اژدها، یعنی مار طویلی که به سرعت حرکت میکند، گفته میشود و اتفاقاً این لفظ فقط در مصاف فرعون به کار رفته است. تنوع این اوصاف، تنوع تبدیل عصا را بر حسب موقعیت نشان میدهد، همچنان که عملکردهای ایجابی آن عصا، از شکافتن رود نیل برای نجات بنیاسرائیل، تا شکافتن کوه برای جاری شدن آب برای تشنگان (بقره 60 (2:60) ) متنوع بود.