189- کلمه از ریشه «کـَلمْ»، در اصل به معنای «تأثیر» است. به زخم ناشی از تأثیر شمشیر و نیزه، کـَلمْ و به آنچه با چشم یا گوش درک مى‌شود و در شنونده «تأثیر» می‌گذارد کلام می‌گویند. قرآن حضرت عیسی را کلمه خدا (کلمه من الله) نامیده است، زیرا مادرش مریم(س) تحت تأثیر نیروی فرشته‌ای حامله شد و «تأثیری» عظیم در تاریخ بنی‌اسرائیل گذاشت. خداوند ابراهیم(ع) را نیز با «کلماتی» مبتلا ساخت. کلمات خدا همان قوانین و نظامات «مؤثری» است که خداوند در جهان مقدّر فرموده و این نظامات را عامل تبدیل کننده‌ای در جهان نیست (انعام 34 (6:34) ، 115 (6:115) و یونس 74 (10:74) ).
190- کفر، ناسپاسی، نادیده گرفتن و ضایع کردن نعمت است و شکر، سپاسگزاری از نعمت دهنده، به زبان آوردن آن و بهره‌برداری عملی از نعمت در مسیر رضایت صاحب نعمت است. در معنای ریشه‌ای شکر، نوعی فزونی و زیادت است. این واژه را در زبان عربی در موارد: چشمه پُر آب، گاو پر شیر، و آسمان پر باران به کار می‌برند که تماماً دلالت بر برکت داشتن و رشد و توسعه و استفاده بهینه از نعمت می‌کند.