ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ
پروردگارتان را با تضرّع 80 و در نهان [به نیایش] بخوانید، که او متجاوزان را دوست ندارد. 81
80- «ضرع» به پستان گفته میشود که به راحتی و مهر سرازیر میشود و کودک را سیراب میکند. انسان در برابر پروردگار نیز باید تضرّع کند وهمچون کودک طلب نیاز نماید تا شیر رحمت او بجوشد. به قول مولوی:
تا نـگریـد طفلک نـازک گلـو
کیروانگردد زپستان شیراو
تا نـگرید ابـرکی خندد چـمن
تا نگرید طفل کی نوشـد لبن
طفل یکروزه همیداند طریق
که بگریم تا رسد دایـه شفیق
تو نمیدانـی که دایـه دایگان
کمدهد بیگریه شیرترایگان
گفت«ولیبکوا کثیراً»گوشدار
تا بریـزد شیـر فضل کـردگـار
گریـه ابر است و سوز آفتاب
اُستُن دنیا همین دو رشته یاب
در ضمن آیات 42 تا 45 سوره انعام (6:42) نیز در همین زمینه میباشد. در دعا کردن توصیه شده است خدا را در خِفا و به حالت خوف و تضرّع بخوانیم (انعام 63 (6:63) ، اعراف 55 (7:55) و 205 (7:205) ). تضرّع الزاماً توأم با گریه نیست، اشک و زاری اثر بیرونی و اتفاقی آن است، مهم تأثیر درونی و ناچیز شمردن خود در برابر قدرت و جمال و کمال مطلق پروردگار و خضوع و خشوع و ترک منیّت است.
81- دوست داشتن یا نداشتن ما امری قلبی است و معلوم نیست همیشه به عمل منتهی شود. اما در مورد خدائی که منزه از احساسات دوستی و دشمنی بشری است، این اوصاف به صورت مجازی، برای فهم آدمیان به کار رفته است، ثانیاً آثار عملی تکوینی و تأثیر مسلم بیرونی دارد. فعل «یحب» جمعاً 40 بار (عدد کمال) در قرآن به خدا نسبت داده شده است: 17 بار «یحِبُّ» (درباره: محسنین، متقین، مقسطین، صابرین، متوکلین، توابین، مطهرین، الذین یقاتلون فی سبیله صفاً) و 23 بار «لا یحِبُّ» (درباره: ظالمین، مسرفین، خائنین، مستکبرین، مفسدین، معتدین، کافرین، فرحین و...).