عَلِمَتْ نَفْسٌ مَّا أَحْضَرَتْ
[در چنین شرایطی] هر کس [خودش می]داند چه [توشهای برای آخرت خویش] حاضر کرده است.15
15 - شش آیه نخست، با شش بار تکرار «إِذَا» از شش تحوّل در آسمان و زمین در آستانه قیامت یاد میکند و آیات پس از آن، با شش «إِذَا»ی دیگر اشاره به تحولات پس از طلوع قیامت میکند. اولین عکسالعمل انسان پس از این تحولات، آگاهی یافتن بر هر آن چیزی است که در زندگی دنیا در وجود خود کسب و اینک حاضر کرده است. در سوره قبلی [انفطار] از آگاهی یافتن انسان پس از آشکار شدن پنهانیهای قبور، نسبت به پیش فرستادهها و واگذاشتهها، سخن گفته: انفطار 4 (82:4) و 5- «وَإِذَا الْقُبُورُ بُعْثِرَتْ عَلِمَتْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ وَأَخَّرَت»، و در این سوره آن را با تعبیر «حاضر شده» بیان کرده است.
تعبیر «حضور»، به روشنی دلالت بر بقای نفس با همه آثار نیک و بد زندگی میکند که در آیات زیر نیز مورد تأکید قرار گرفته است:
آلعمران 30 (3:30) - «یَوْمَ تَجِدُ کُلُّ نَفْسٍ مَا عَمِلَتْ مِنْ خَیْرٍ مُحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِنْ سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَیْنَهَا وَبَیْنَهُ أَمَدًا بَعِیدًا...»
کهف 49 (18:49) - «...وَوَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِرًا وَلا یَظْلِمُ رَبُّکَ أَحَدًا».