الْجَوَارِ الْكُنَّسِ
[همان ستارگان] رونده و پنهان شونده،17
17 - «الْجَوَارِ الْکُنَّس» دو وصف راهنما برای شناخت خُنَّس است؛ جوار، جمع جاریه به کشتی یا چیزی گفته میشود که جریان دارد، مثل خورشید و ستارگان که در مدار خود جریان دارند: یس 38 (36:38) - «وَالشَّمْسُ تَجْرِی لِمُسْتَقَرٍّ لَهَا ذَلِکَ تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِل...». کُنَّس جمع کانس از ریشه کَنَسَ، مفهوم به لانه و آشیانه و نهانگاه رفتن دارد.
غروب ظاهری ستارگان از چشم ما در بامدادان، نشانهای است از غروب ابدی عمر آنها، هرچند میلیاردها سال بدرخشند و به چشم ما ابدی بیایند. چشمک زدن آنان در ابتدای شب، ظهورشان را نشان میدهد و حرکت و جریان داشتنشان در طول شب، از غروبی خبر میدهد که فرا خواهد رسید. آسمان جلوهگاه تولد و مرگ، قبض و بسط، حضور و غیاب، ظهور و خفات انواع ستارگان است که همگی در حال تحوّل و تطوّر هستند. ممکن است سوگند این سوره ناظر به ستارگان نزدیک به پایان عمر خود باشد که به گونهای دیگر در آخرت کهکشانی تولد و تکاملی تازه مییابند.