وَإِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ
و آنگاه که حیوانات وحشی [از عظمت حادثه] گرد هم آورده شوند،7
7 - آیه قبل از فراموش کردن و بیتأثیر گشتن عشق و عاطفه و انس و الفت انسان نسبت به نزدیکان خود در تحولات قیامت حکایت میکند، و این آیه، در جهت معکوس، از گردهم آمدن و به یکدیگر پناه بردن حیوانات درنده وحشی از هول و هراس حادثه. انسانها چون میدانند در آن انفجارات عظیم کاری از کسی ساخته نیست، از عزیزانشان هم فرار میکنند. [عبس 34 (80:34) تا 37- یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ وَأُمِّهِ وَأَبِیهِ وَصَاحِبَتِهِ وَبَنِیهِ لِکُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ یَوْمَئِذٍ شَأْنٌ یُغْنِیهِ]، ولی حیوانات چون نمیدانند چه اتفاقی افتاده، برخلاف قانون تنازع بقاء و نظام آکل و مأکول، به درندگان قویتر از خود پناه میبرند و گرد هم جمع میشوند. اگر حوادثی هزاران بار کوچکتر، همچون سیل و زلزلههای محدود دنیایی را تجربه کرده باشیم، میتوانیم بهتر صحنه قیامت را تجسّم کنیم، به قول سعدی: چنان قحط سالی شد اندر دمشق که یاران فراموش کردند عشق.