8 - با منفجر و از ریشه کنده شدن کوه‌ها، که نگهدارنده و تعادل بخش خشکی‌ها در روی زمین به شمار می‌روند، و پودر و ذره‌ای شدن آن، همچون غبار هوا و سراب، که در آیات متعددی به آن اشاره شده است [از جمله: واقعه 4 (56:4) تا 6، نبأ 20 (78:20) و قارعه 5 (101:5) ]، کوه‌ها به حرکت درمی‌آیند و سیر می‌کنند [طور 10 (52:10) ، تکویر 3 (81:3) ، کهف 47 (18:47) ] و خشکی‌های زمین، همچون کشتی لنگر کشیده، به اطراف کشیده می‌شوند [وَا ِذَا الاَرضِ مُدّت]، و با پاره شدن پوسته محافظ زمین، مواد مذاب از همه سو فوران می‌کنند و همه پستی‌های زمین [اعم از درّه‌ها و اقیانوس‌ها] را پُر و یکسان می‌کنند. نگاه کنید به طه 105 (20:105) تا 107. به نظر می‌رسد تحولاتی که در منظومه شمسی یا فراتر از آن پدید می‌آید، آتشفشان‌های عظیم، پوسته جامد زمین را با تمام چین‌خوردگی‌هایش به سطحی صاف تبدیل می‌کند، و زمین را دریای مذابی از مواد طبقات زیرین فرا می‌گیرد. در آیه 3 سوره قبلی [انفطار]، از درهم فرو ریختن سد و مانع کوهها و به هم پیوستن دریاها حکایت می‌کند [وَإِذَا الْبِحَارُ فُجِّرَتْ]، و در این آیه از افروخته و گداخته شدن دریاها در آستانه قیامت. فعل «سُجِّرَتْ» که در باب تفعیل و به صیغه مجهول آمده است، شدّت این اشتعال و تأثیر پذیری‌اش از فوران توده‌های مذاب درون زمین را نشان می‌دهد.