وَإِذَا كَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ
و چون [کالای] مردم را پیمانه و وزن کنند4 [=در موضع فروشنده و سرویس دهنده قرار گیرند] به زیان آنها عمل میکنند.
4 - «کَالُوا»، فعل جمع از «کال»، پیمانه به دست گرفتن و در موضع اندازهگیری و سنجش قرار گرفتن است. این دو آیه نقش قدرت و تسلط در مبادلات کالا را که باید بر موازین انصاف و عدالت باشد، نشان میدهد؛ یعنی وقتی خریدار یا دریافت کننده خدمت باشد، با قدرت آن را میستاند، اما اگر فروشنده یا عرضه کننده خدماتی باشد، هرچه بیشتر کمفروشی و کمکاری میکند. این وصف مطفّف است که اگر در روزگار کهن محدود به تبادل مختصر محصولات کشاورزی و کارهای دستی بود، امروز در مقیاس کلان، در نظام سرمایهداری ملی و جهانی میدان بس گستردهای در مناسبات بانکها، بیمهها، شرکتهای دارویی و کمپانیهای بزرگ با مردم دارد، و نیز در مناسبات و مبادلات کشورهای ثروتمند با کشورهای فقیر.
به تعبیر مرحوم طالقانی [در تفسیر این آیات]؛ «سنجش مال و کالا در واقع سنجش صاحب آن است... مانند نوشته و عکس است که هرگونه نظر به آن، نظر به صاحب نوشته و عکس است... سبک گرفتن مطفّفین کیل و وزن را، در واقع سبک گرفتن و پایین آوردن ارزش انسان و تجاوز به نفوس و اشخاص میباشد».