وَالسَّمَاءِ وَالطَّارِقِ
سوگند به آسمان و [سوگند به] طارق.
1 - بر اساس محاسبات علمی آماری انجام شده در «کتاب سیر تحوّل قرآن»، آیات 1 تا 10 این سوره در سال سوّم بعثت، و آیات 11 تا 17 [نیمه دوّم] سوره در سال اول بعثت [نهمین گروه تنزیل] نازل گشته است.
این سوره با سوگند به آسمان و ستاره طارق آغاز میگردد تا ربوبیّت الهی را در پدیدههای بینهایت بزرگ آسمانی نشان دهد، آنگاه به ذرّه بینهایت کوچک نطفه اولیه نظرها را متوجه میسازد تا همان قوانین را که بر سراسر عالم مادّه حاکمیت دارد در مقیاسی کوچکتر در منشأ نخستین خود مشاهده و «رجعت» را باور کنند. بار دیگر با سوگند به ماهیّت ذاتی «رجعت»کننده آسمانها و ماهیّت شکاف بردارنده و جدا شونده زمین، که انفصال و انفکاکی را نشان میدهد، بر «فصل» بودن قرآنی که با وعده خود میان حق و باطل فصل و جدایی میافکند تأکید مینماید و در پایان سوره بر اختیار و آزادی انسان در قبول یا انکار این حقایق، در مهلتی که خداوند برای ابتلای انسانها مقرّر نموده [مدّت زندگی دنیا] تأکید مینماید.