فِيهَا عَيْنٌ جَارِيَةٌ
در آن [بهشت] چشمهای روان است.12
12 - نکره آمدن «عَیْنٌ» دلالت بر مبهم و مجاز و غیر قابل مقایسه بودنش با چشمههای دنیایی، و «جَارِیَه» بودنش، که صفت لازم است، نشان از دوام آن دارد، وگرنه گفته میشد «عَیْنَاً تَجْرِی». سبز و خرّمی باغ و بوستانهای دنیایی وابسته به سرچشمهای است که آب از آن جاری میشود [جنات و عیون]، قرآن از این کلمات شناخته شده و حقیقی، در مقام استعاره و تمثیل، باغ و بوستان و چشمههای جاری اعمال را به مجاز آورده است که درک و فهم آن جز به زبان تشبیه برای ما مقدور نیست. نگاه کنید به موارد زیر:
«إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ» [حجر 45 (15:45) ، دخان 52 (44:52) ، ذاریات 15 (51:15) ، مرسلات 41 (77:41) ]، «فِیهِمَا عَیْنَانِ تَجْرِیَانِ» [رحمن 50 (55:50) ]، «فِیهِمَا عَیْنَانِ نَضَّاخَتَانِ» [رحمن 66 (55:66) ]، «عَیْنًا فِیهَا تُسَمَّى سَلْسَبِیلاً» [انسان 18 (76:18) ]، «عَیْنًا یَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللهِ...» [انسان 6 (76:6) ]، «عَیْنًا یَشْرَبُ بِهَا الْمُقَرَّبُونَ» [مطّففین 28 (83:28) ].